Brabantse coalitie schaart zich achter plan college om latente stikstofruimte in te trekken

De vier insprekers vanuit de agrarische sector die vrijdagochtend hun zorgen deelden, hebben de coalitie niet voldoende overtuigd om heel kritisch te zijn op het college van Gedeputeerde Staten. De vijf partijen deelden vooral complimenten uit aan het provinciebestuur. Lokaal Brabant vindt wel dat Brabant bij zo’n intrekking rekening moet houden met de ‘menselijke maat’.

Eigendomsrecht of de fuut?

De pijlen waren vooral gericht op de VVD als ‘ondernemerspartij’. Fractievoorzitter Willem Rutjens (JA21) „De VVD is officieel nog een liberale partij. Hoe kijkt de VVD naar de impact op het eigendomsrecht als er latente ruimte gaat worden ingetrokken?”

„Het is geen maatregel die wij zelf zouden hebben bedacht”, zegt Carola Meuwissen (VVD) eerlijk. „Gezien de situatie waarin we nu zitten, is het nodig om de latente ruimte in te trekken. De rek is er daarbij volgens de VVD wel uit. Meer maatregelen dan het innemen van latente ruimte vinden wij niet wenselijk.”

Rutjens haalt dan het voorbeeld van de geoorde fuut aan. Die wil zich niet vestigen in de Groote Peel, omdat het te droog is in het gebied. Zijn redenatie: zelfs al worden er talloze stikstofmaatregelen genomen, dan nog zal de fuut zich niet vestigen in het natuurgebied. Hij wil daarom van de VVD weten wat belangrijker is: de terugkeer van de geoorde fuut of het eigendomsrecht van ondernemers.

Meuwissen: „De fuut die ken ik niet. Ik zie dat wij in Brabant op dit moment geen vergunningen kunnen verlenen voor wonen, werken en wegen. Daar hechten wij als VVD groot belang aan. Als we stikstofmaatregelen of aanverwante maatregelen moeten treffen om dat wel mogelijk te maken, dan moeten we dat doen.”

Effectiviteit

Ook de effectiviteit van het intrekken van de latente ruimte kwam ter sprake. BAJK en advocaten stellen dat de uitstoot eerder toe zal nemen, als boeren nog snel hun stal vol gaan zetten, uit angst om latente ruimte te verliezen. Met name Tanja van de Ven (CDA) is daar kritisch op richting het provinciebestuur. „Procederende milieuorganisaties hebben de overheid in de tang. Van stikstofdaling in Natura 2000-gebieden is geen sprake. Dat geeft u zelf toe. Waarom wel? Het staat in het coalitieakkoord en zal onder leiding van GroenLinks en de PvdA gaan gebeuren. Boeren en andere partijen moeten bloeden, met medewerking van de VVD en Lokaal Brabant.”

Ze wil daarom ook weten welk algemeen belang wordt gediend. Ze wijst net als BBB en JA21 op de het eigendomsrecht, wat zwaar weegt bij een vergunning.

Gedeputeerde Saskia Boelema is eerlijk. „Technisch gezien is het inderdaad mogelijk dat de stikstofuitstoot toeneemt, als ondernemers binnen anderhalfjaar, de termijn die het college stelt, hun plannen gaan verwezenlijken. Maar, dat kunnen ondernemers ook zonder dit intrekkingsbeleid.”

Maatwerk

Verschillende partijen vragen om maatwerk. Boeren met latente ruimte moeten binnen anderhalfjaar de stal vol hebben en voor nieuwe stallen geldt een periode van drie jaar. ChristenUnie SGP wijst daarbij op de moeizame vergunningverlening. Boeren kunnen daardoor langer dan drie jaar nodig hebben. Zijn er mogelijkheden voor maatwerk?

Het college wil in eerste instantie vasthouden aan de termijnen uit het voorstel. Boelema: „De anderhalfjaar is een hele normale termijn die ook in andere vergunningstrajecten wordt gebruikt. Ook de periode van drie jaar is gangbaar. Daarmee denken we recht te doen aan de situatie dat je de plannen nog kunt verwezenlijken.”

Latente ruimte in stikstofbank

ChristenUnie-SGP vroeg ook of de ingenomen latente ruimte wordt geregistreerd en in een provinciale stikstofbank kan worden gestopt. Daarmee moeten dan ontwikkelingen in de landbouw en industrie mogelijk kunnen worden gemaakt. „U biedt daarmee perspectief voor Brabantse bedrijven. Met deze stikstofruimte kunnen ze dan nieuwe investeringen doen.”

Boelema staat daar niet onwelwillend tegenover, het idee om bij te houden hoeveel latente ruimte wordt ingenomen. „Ik vind het een prima idee. Het is wel een theoretisch concept, want het gaat over niet-gerealiseerde ruimte die er alleen in het systeem is, en niet in de praktijk. Helaas kunnen we vanuit het additionaliteitsprincipe geen soelaas bieden voor andere vergunningsruimte. De stikstofruimte zal in eerste instantie ten goede moeten komen aan natuurherstel. Het is hoe dan ook wel heel nuttig om dat goed bij te houden.”

Nadeelcompensatie

CDA en PVV missen de financiële onderbouwing van het voorstel. Ze vrezen namelijk voor veel juridische procedures. Beide fracties vragen hoe het zit met de nadeelcompensatie. Gedeputeerde Boele weet nog niet hoeveel geld hiervoor moet worden gefinancierd. „Een ondernemer kan na anderhalfjaar beroep doen op nadeelcompensatie. Die wordt dan op zijn merites beoordeeld.” Het college komt binnenkort ook terug naar de Staten met meer financiële onderbouwing.

Het intrekkingsbeleid zal binnenkort in Provinciale Staten worden besproken. Fracties krijgen dan de mogelijkheid om het beleid met moties en amendementen bij te sturen.