Fotoserie: 'Afzet GIJS-ei valt nog enigszins tegen'
De GIJS-eieren met drie sterren van het Beter Leven Keurmerk van de Dierenbescherming zijn sinds februari 2015 te koop in alle 261 Plus Supermarkten en sinds medio vorig jaar ook in alle 260 supermarkten van Spar. De afzet van GIJS-eieren groeit gestaag. Maar we hadden gehoopt dat de vraag sneller zou groeien.
Dat vertelde de enthousiaste leghennenhouder David Janssen woensdagavond 28 juni tijdens de Pluimveeweb thema-avond Voeding in het Brabantse Handel. Janssen (50) heeft samen met zijn vrouw Gerdi, broer Sef en diens vrouw Annerie een gemengd bedrijf in het Limburgse Veulen. De Limburger bedacht het GIJS-ei concept zelf in samenwerking met Ruud Zanders, Milieudefensie en de Dierenbescherming.
Soja vervangen
De insteek van Milieudefensie om 100 procent lokaal veevoer aan de hennen te voeren, lukt nog niet, zegt Janssen. In het opfokvoer is soja onmisbaar omdat de hennen veel eiwitten nodig hebben om zich goed te kunnen ontwikkelen. Ook in de eerste weken in de leghennenstal is soja een must omdat de hennen het legapparaat ontwikkelen en de eierproductie snel stijgt. Op advies van zijn dierenarts vervangt Janssen stapsgewijs vanaf 26 weken soja voor raapschroot. Vanaf 31 weken voert hij sojavrij voer.
Onze ervaringen hiermee zijn goed. We zien weinig verschil in prestaties met toen wanneer we nog wel soja in het voer verstrekten. Zowel de eierproductie als eigewichten zijn vergelijkbaar met koppels van andere jaren. Ook zien we geen verschil in verenpikken.
Bewerkelijk en duur
Op verzoek van Milieudefensie deed Janssen vorig jaar een proef met het voeren van lokaal geteelde tarwe, gerst en ma. De helft van de voersamenstelling bestond uit deze granen die afkomstig waren van akkerbouwers in een straal van 50 kilometer rondom zijn bedrijf in Veulen. Dit kost erg veel tijd en energie, dus weet waar je aan begint, vertelde Janssen aan zijn collegas in de zaal.
Dit is zeer bewerkelijk en duur. Je bent erg afhankelijk van de kwaliteit van de grondstoffen en die kan in een jaar wel eens tegenvallen. Ook is de makwaliteit van de ene akkerbouwer bijvoorbeeld veel slechter dan van de andere. Het plan van Milieudefensie van 100 procent lokaal veevoer zit nog steeds in een pilot fase.
Nu voert Janssen een voer met alleen grondstoffen uit Europa. Binnen tien jaar verwacht hij dat er ook in Europa op grotere schaal eiwithoudende grondstoffen geteeld worden. De ontwikkelingen gaan zeer snel. Ik geloof er heilig in dat we binnen tien jaar Duitse, Poolse of Oekranse soja in Nederlands voer verwerken. Dan hoeft er minder gesleept te worden met grondstoffen en belasten we het milieu minder, zegt Janssen, die fel tegenstander is van overmatig transport van voergrondstoffen.
Te duur in supermarkt
Janssen ontvangt een hogere eierprijs voor de GIJS-eieren die voor 26 cent per stuk verkrijgbaar zijn bij Plus en Spar. Het zou mooi zijn als Plus en Spar een lagere prijs zouden hanteren voor het GIJS-ei, zodat de gemiddelde consument het ei eerder zou kopen. Wij beuren maar een kleine meerprijs. Op zijn verzoek om de winkelprijs te verlagen, gingen zowel Plus als Spar niet in.
Voor Janssen is het belangrijk dat de afzet verder blijft stijgen. We moeten ruim 60 procent van onze eieren als GIJS-ei verkopen om het winstgevend te maken. Nu kan het allemaal amper uit. Volgens de Limburger moeten supermarkten consumenten er meer op wijzen welke producten ze kopen en wat de gevolgen zijn. Door lokaal geteelde grondstoffen te gebruiken, verlagen we het transport van grondstoffen en de druk op het milieu. Ook voorkomen we ontbossing van Zuid-Amerikaanse oerwouden.
Groeikansen
Volgens Janssen hebben steeds meer consumenten oog voor deze aspecten. Dat bleek ook toen hij onlangs op verzoek van Plus in een supermarkt van Plus in Utrecht stond om het Oerwoudvrije GIJS-ei te promoten. Veel ouderen die kort na de oorlog blij waren dat er genoeg voedsel was hadden geen interesse. Maar veel jongeren waren zeer geteresseerd in het verhaal over het GIJS-ei. Er komen steeds meer jongeren die deze duurzaamheidsaspecten belangrijk vinden, daarom zie ik veel groeikansen voor het GIJS-ei.
Ook voor andere eiconcepten ziet hij groeikansen. Maak een gedegen plan dat niet (makkelijk) te kopien is. En zorg dat je altijd kunt leveren, adviseerde hij een collega leghennenhouder, die hem een vraag hierover stelde. Om het hele jaar eieren te kunnen leveren, houdt hij bruine hennen van twee leeftijden in zijn beide stallen. De hennen zitten er tot 76 weken. We hebben een veilige leeftijd gekozen omdat we niet weten of de schaalkwaliteit op 85 weken ook nog goed is. Maar waarschijnlijk kunnen ze wel langer zitten.
Vogelgriep
Tijdens de vogelgriep periode moest hij zijn vrije uitloop eieren een tijdje als scharrelei verkopen. Het viel hem tegen dat de Nederlandse supermarkten niet meer actie ondernamen om vrije uitloop leghennenhouders tegemoet te komen. Het is jammer dat je eieren als scharrelei werden verkocht, terwijl je bedrijf aan de vrije uitloop eisen moet voldoenDuitse en Belgische supermarkten hebben het volgens hem veel netter gedaan tijdens de vogelgriep door vrije uitloop leghennenhouders wel (gedeeltelijk) te vergoeden.
Tekst: Tom Schotman
Groeide op een vleeskuikenbedrijf in het Achterhoekse Vragender op. Schrijft sinds augustus 2013 voor Pluimveeweb.nl, vakblad Pluimveeweb, Pigbusiness.nl, vakblad Pig Business en de regionale agrarische vakbladen van Agrio.
Beeld: Susette ten Hulscher, Susan Rexwinkel