ZLTO wil verordening natuurbescherming van tafel
Door wijziging van beleid in juli 2017 besloten door Provinciale Staten - moeten veehouders hun stallen flink verbouwen om te voldoen aan de nieuwste eisen. ZLTO vindt ook dat boeren moeten zorgen voor milieuvriendelijke stallen, maar de wijze waarop dat nu gebeurt door de provincie ziet de boerenbond als onhaalbaar, onbetaalbaar en oneerlijk. Er is geen regeling voor schadevergoeding, er zijn geen beschikbare technieken en de milieuwinst is beperkt, aldus ZLTO-voorman Hans Huijbers tijdens een toelichting in Baarle-Nassau. Als het niet anders wordt, is het niet uitvoerbaar.
Boeren moeten hun bestaande stallen nu aanpassen voor 2022 en een vergunning aanvragen voor 2020. Gemiddeld duurt het traject om een vergunning aan te vragen langer dan een jaar. De periode die nu rest om de nieuwe verplichte vergunning aan te vragen, is aantoonbaar te krap en financieel onhaalbaar. Daarnaast zijn er bij een aantal diercategorie nog geen of onvoldoende stalsystemen beschikbaar om te kunnen voldoen aan de nieuwe normen, zoals jongvee, vleesvee, kalveren en geiten.
Familiebedrijven klem
Boeren die jaren geleden aan de regels voldeden toen ze hun stal bouwden, deden een financie investering voor jaren. Tussentijds diezelfde stal aanpassen is financieel vaak niet haalbaar en past onvoldoende bij het investeringsritme. Veel Brabantse familiebedrijven komen klem te zitten.
De Brabantse veehouders lagen volgens ZLTO keurig op schema om de in 2009 via een convenant met veel partijen gemaakte afspraken over het milieuvriendelijk maken van de stallen voor 2028 (halvering van emissie).
Omdat dit nu zes jaar eerder moet worden Brabantse boeren volgens ZLTO ernstig benadeeld ten opzicht van hun collegas in andere provincies. Bovendien leveren de nieuwe maatregelen volgens de boerenbond nauwelijks milieuwinst op, maar kosten wel honderden Brabantse familiebedrijven de kop. Bedrijven die qua welzijn en milieu nu alles op orde hebben, dieren produceren volgens het Beter Leven concept (1 ster), kunnen hun ster kwijtraken omdat er geen techniek beschikbaar is om aan de provinciale eisen te voldoen.
Vertrouwen
De dagvaarding bestaat uit een serie bezwaren, onderbouwd met 9 zogenoemde casussen: dit zijn volledige dossiers van 9 bedrijven (verschillende diergroepen, verschillende situaties) die jurisprudentieproof zijn, met een scherp beeld van de knelpunten en een doorrekening van de financie gevolgen bij een versnelde aanpassing. ZLTO vordert een algehele ontbinding van de verordening natuurbescherming omdat deze (1) geen juridische grondslag heeft, (2) in strijd is met de eerder gemaakte afspraken en (3) in strijd is met eigendomsrechten. Bij dit laatste draait het om de fair balance tussen algemeen belang en individueel belang. Overigens worden ook kanttekeningen gezet bij het hanteren van gegevens van n meetstation in Vredepeel. Huijbers noemt het niet representatief, vanwege de invloeden van een nabijgelegen pluimveebedrijf en percelen met mestproeven.
ZLTO en Linssen CS Advocaten, die namens ZLTO de zaak voert, zien de rechtszaak met vertrouwen tegemoet. De Brabantse stalemissies vormen slechts 19% van de totale depositie op de Brabantse natuurgebieden. Voor circa 80% zijn andere sectoren en andere bronnen de oorzaak voor de stikstofconcentraties. Voor die 80% gelden geen extra aangescherpte maatregelen. Dat is niet alleen oneerlijk, maar levert ook weinig milieuwinst op. Uit berekeningen van de provincie blijkt dat slechts 4-5% van de depositie afneemt.
Volgens Marieke Toonders van Linssen CS Advocaten is het lastig te bepalen hoe lang de procedure gaat duren, maar ze verwacht dat het zeker een aantal maanden vergt voordat de rechter uitspraak zal doen.
Tekst: Henny Lenkens
Beeld: Henny Lenkens