BAJK: Jonge Brabantse boeren staan met rug tegen de muur
„Onze grootste zorg is dat jonge Brabantse boeren de deadline van 1 januari 2020 niet gaan halen”, stelt Annemarie de Ceuster, bestuurslid en penningmeester bij BAJK en tevens afgevaardigde van het NAJK. Veehouders met verouderde stalsystemen moeten voor 1 januari 2020 een vergunningsaanvraag hebben ingediend voor stalsystemen die wel aan de nieuwe ammoniak emissie-reducerende eisen van de provincie voldoen.
„Dat betekent dat boeren op de hele korte termijn al moeten weten welke aanpassingen zij gaan doen. Welk type roostervloer, luchtwasser, of een andere aanpassing. Veel van deze systemen zijn nog steeds in ontwikkeling en de huidige opties zijn daardoor te beperkt beschikbaar. Daarnaast loop je het risico dat je nu in een systeem investeert dat misschien over een paar jaar wel achterhaald blijkt te zijn”, zegt De Ceuster. „Verder moeten boeren ook al weten hoe ze de financiering rond gaan krijgen.” Volgens het bestuurslid heerst bij BAJK ook de vraag of gemeenten over genoeg capaciteiten beschikken om de vergunningaanvragen op tijd in behandeling te nemen en of adviseurs de aanvragen kunnen behandelen in ‘zo’n beperkt tijdbestek’.
JOLA-regeling
Jonge boeren kunnen via de JOLA-regeling (jonge landbouwersregeling) subsidie aanvragen voor ammoniak emissie-reducerende maatregelen. Dit kan sinds de laatste openstelling van de regeling, welke in februari dit jaar sloot. „In 2017 hebben we bij de provincie al aangegeven dat het budget voor deze regeling structureel wordt overschreden en dat er beperkte investeringsmogelijkheden zijn. De JOLA is er om jonge boeren te ondersteunen omdat financieringslasten -als gevolg van onder andere bedrijfsovername- al relatief hoog zijn”, aldus het BAJK-bestuurslid.
Volgens De Ceuster is het budget bij de laatste JOLA-openstelling opnieuw ‘fors’ overschreden. Ditmaal met 2,1 miljoen euro. „Wil je dit beleid voeren dan moeten hier ook de middelen voor beschikbaar zijn, zeker voor deze doelgroep”, vindt ze. Volgens haar hebben beleidsmedewerkers van de provincie aangegeven dat er niet in alle aanvragen kan worden voorzien en dat er geen andere budgetten zijn die toegeschoven kunnen worden aan deze JOLA-openstelling.
Brief
BAJK heeft haar zorgen geuit over de huidige stand van zaken in een brief, gericht aan Gedeputeerde Staten (GS). Hierin stelt BAJK onder andere dat zij wil dat de provincie extra budget beschikbaar stelt voor jonge boeren in de vorm van een extra aanvulling op de JOLA-regeling, een nieuwe provinciale regeling en/of door clausules in andere regelingen in te bouwen waarin deze doelgroep meer opties heeft. ‘De 1.100 Brabantse agrarische jongeren en potentiële bedrijfsopvolgers moeten voldoende ondersteund worden om te kunnen voldoen aan het nieuwe veehouderijbeleid’, schrijft BAJK in de brief.
„We willen dat GS de brief in aandachtig leest in uitstel in overweging neemt. Momenteel is dit beleid niet haalbaar. De provincie moet beseffen dat wij met onze rug tegen de muur staan. De transitie die de provincie voor ogen heeft gaat er komen maar boeren moeten langer de tijd krijgen om aan de gestelde eisen te voldoen”, vindt de Ceuster.
Onzekerheid
De huidige gang van zaken doet jonge Brabantse veehouders veel, stelt De Ceuster. „Zowel op rationeel als emotioneel gebied. Er heerst veel onzekerheid over het voortzetten van het bedrijf en/of in welke vorm. Je bent als boer al redelijk afhankelijk en dan komt dit er ook nog bij. Rationeel gezien is het voor boeren weer iets dat extra geld kost en extra organisatorische lasten oplevert waar gering rendement tegenover staat. We zijn toe aan een lange termijn visie met bijpassende doelstellingen.”
Tekst: Renske Luimes
Renske is opgegroeid op een klein gemengd bedrijf. Bij Agrio kan ze haar grootste hobby, namelijk schrijven, combineren met haar voorliefde voor de landbouw.
Beeld: Ellen Meinen Agrio Archief