Column: O Nederland, let op u saeck
Deze crisissen waren/zijn heel ingrijpend voor de getroffen bedrijven en de ondernemers en de bedrijven die in de keten werkzaam zijn. De aanpak van die crisissen is eigenlijk altijd volgens een haast zelfde protocol. Heel veel crisissen kennen een draaiboek en vast protocol.
De snelheid en juistheid van handelen de eerste dagen en daarbij soms ook preventief handelen naar bedrijven of gebieden uit het principe: „Beter nu iets harder, dan later de situatie 'hadden we maar meer gedaan'.” Iedereen snapt dat het crisis is en ook iedereen weet dat het gemuggenzift en gezeur achteraf komt en ook de nodige juridische procedures.
Ik noem dat de harde crisissen, die worden opgelost door vakmensen: techneuten en veterinairs die allen met elkaar knokken om de crisis de kop in te drukken.
Hoe anders gaat het met door modelmatig gecreëerde crisissen. Daar zijn geen harde, ernstige of direct levens of export bedreigende gevolgen te verwachten. De fosfaatcrisis en het daaruit voortvloeiende fosfaatreductieplan kwam vanwege de combinatie van bestuurlijke schijterigheid om milieukaders te stellen in combinatie met volstrekt bezopen fosfaatwetgeving, gebaseerd op uitermate slechte data en rekenmodellen. Met als gevolg dat we nu achteraf kunnen zeggen dat er 160.000 koeien voor niets zijn geslacht en een hoop jongvee voor niets in het buitenland zit.
Spelletje
Maar op papier is de fosfaat crisis prima aangepakt. Tweede Kamerleden roeren zich nog een heel klein beetje, maar laten het er verder wel bij zitten. En de laatste groep die nog wat probeerde te bereiken, Innovatief Uit de Knel, is inmiddels ook stuk gelopen op de Haagsche werkelijkheid.
De Haagsche burelen denken met stikstof hetzelfde spelletje te kunnen spelen, zeker nu zelfs de voorzitter van het CDA en CDA wetenschappelijk instituut afscheid hebben genomen van hun boerenleden. De Haagsche burelen realiseren zich nog niet echt dat de 'bloody limit' is bereikt.
Het is geen stikstofcrisis maar een crisis tussen Haagsche burelen, de papieren werkelijkheid en de ondernemers/bouwers/boeren van Nederland.
Adriaen Valerius is ook nu weer van toepassing: 'O Nederland, let op u saeck.'
Tekst: Jan Cees Vogelaar
Beeld: Ellen Meinen