Helpende hand voor Zeeuwse boeren die willen verduurzamen

In het kader van het project vinden de komende jaren onder meer informatiebijeenkomsten, inspiratiesessies en coachingstrajecten plaats. Hiervoor is in totaal bijna 537.000 euro beschikbaar: 430.000 euro komt van de EU en de provincie, de rest van de projectpartners.

„Met dit geld willen we minimaal vierhonderd akkerbouwers, fruittelers, melkveehouders en andere Zeeuwse agrariërs helpen om de uitdagingen waar zij voor staan te tackelen en te transformeren naar een duurzame landbouw”, zegt projectleider Maja van Putte van ZLTO. „In Zeeland spelen hele specifieke problemen; denk bijvoorbeeld aan de problematiek rondom de beschikbaarheid van zoet water en verzilting. Daarnaast is er steeds meer aandacht voor biodiversiteit, krimpt het gewasbeschermingsmiddelenpakket verder in, et cetera. Als agrariër kun je hier niet omheen en moet je inspelen op deze veranderingen. Maar het is natuurlijk wel zaak dat er voldoende geld in het laatje blijft komen. Wij willen minimaal vierhonderd Zeeuwse boeren helpen om te verduurzamen en tegelijkertijd hun bedrijf rendabel te houden.”

ZAJK

De projectpartners - ZLTO, Delphy, Fooddelta Zeeland en Proefboerderij Rusthoeve - gaan boeren op diverse manieren helpen om de noodzakelijke ommezwaai te maken. Kennisdeling staat hierbij centraal, met name rondom de thema’s water, bodem en biodiversiteit. Ook het ZAJK krijgt een uitvoerende rol in het project, om te zorgen dat ook jonge agrariërs aanhaken.

Triggeren

„We starten medio maart met een aftrapbijeenkomst, waar we de plannen voor de komende drie jaar toelichten”, zegt Van Putte. „Daarna rollen we de concrete activiteiten uit. Denk bijvoorbeeld aan speciale inspiratietours, om Zeeuwse agrariërs te laten zien hoe collega’s in andere gebieden invulling geven aan het begrip ‘duurzame landbouw’. Zo zijn er in België ondernemers die complete verwerkingslijnen hebben opgezet; een aardappelteler snijdt zijn aardappelen bijvoorbeeld tot friet en bakt deze ook voor. Ook zijn er legio voorbeelden van ondernemers die hun producten samen afzetten via foodhallen. Dit soort voorbeelden kunnen Zeeuwse ondernemers triggeren om op een andere manier naar hun product te kijken.”

Ook gaan ondernemers, kennispartners, overheid en onderwijs samen in gesprek over bepaalde thema’s en vraagstukken. ,,Denk bijvoorbeeld aan zoet water, nieuwe teelten, ketenverkorting, et cetera. We willen nieuwe informatie en inzichten delen en zo samen echt stappen voorwaarts zetten. Welke onderwerpen concreet besproken gaan worden tijdens deze bijeenkomsten, dat bepalen we samen met de agrariërs.”

Open houding

Volgens Van Putte komen er daarnaast praktijkproeven bij Proefboerderij Rusthoeve. Bijvoorbeeld om nieuwe teelten te testen, ervaring op te doen met duurzame manieren van gewasbescherming, et cetera. Ook kunnen boeren trainingen volgen over specifieke thema’s: omschakeling naar biologische landbouw, onderhandelen in de keten, opslag en gebruik van water, et cetera. „En voordat ze deze gaan volgen, bieden we ondernemers een training aan om hun toekomstplaatje helder te krijgen. Het is belangrijk dat ze hun koers bepalen, gerichte keuzes maken. Ondernemers hebben vaak niet of onvoldoende helder wat ze willen en wat bij hen past. En als je een duidelijke koers kiest, sta je ook meer zelf aan het roer in plaats van dat je slachtoffer bent van wat overheid en ketenpartij willen. Overigens sturen we boeren die een plan hebben opgesteld niet met een kluitje het riet in: in individuele coachingstrajecten gaan wij ze helpen om hier in de praktijk mee aan de slag te gaan. Zo borgen we de verandering.”

Voorwaarden voor deelname worden niet gesteld. ,,Het belangrijkste is dat ondernemers een open houding hebben en ook daadwerkelijk wíllen veranderen”, aldus Van Putte.