Komt er nog winter of gaat het groeiseizoen recordvroeg van start?

Tot eind volgende week komt er zeer waarschijnlijk nauwelijks iets bij dankzij hoge luchtdruk die zich ook de laatste week van januari lijkt te handhaven, zij het minder nadrukkelijk dan de komende dagen. Wel neemt de kans op een winters buitje eind volgende week toe, als de stroming waarschijnlijk noordwestelijk wordt. Volgende week kan het ook enige tijd mistig zijn.

Deze verwachting betekent dat er nog geen einde komt aan de lage grondwaterstanden in de Brabantse en Limburgse hoger gelegen zandgebieden, ook al is op de meeste plaatsen voor het eerst sinds de tropenzomer van 2018 weer water te zien in sloten en plassen en is de bovenlaag van het land net zo nat als normaal in de winter.

Tijdelijk zeer hoge luchtdruk

Vanaf komend weekend gaat het een paar nachten licht vriezen. De luchtdruk stijgt naar ongebruikelijk hoge waarden boven de 1040 mbar. Toch is dit geen opmaat naar een minder zacht weertype. Het zeer krachtige hogedrukgebied, kenmerkend voor de winter, dat zich vanaf de Azoren het komend weekend opbouwt in de richting van ons land, trekt zich begin volgende week waarschijnlijk weer terug de Atlantische Oceaan op. Dus komt de wind niet in de oosthoek terecht en is er geen kans dat vrieskou uit Rusland wordt aangevoerd.

Overigens hoeft een naar oost draaiende wind sowieso niet direct te betekenen dat het gevoelig kouder wordt. Want de winter is in Oost-Europa en tot diep in Rusland tot nu toe namelijk zo mogelijk nog veel zachter verlopen dan bij ons. In Nederland is vooral het volledig ontbreken van sneeuwdagen uniek. Nooit eerder werd er tot half januari geen enkele sneeuwdag met een sneeuwdek gemeld. Zelfs natte sneeuw is er tot nu toe nauwelijks waargenomen, uitgezonderd de Limburgse heuvels. Ook vroor het slechts een handvol nachten en matige vorst is er tot nu toe niet gemeten. Het Helmanngetal, een maat waarmee de intensiteit van de winterkou wordt gemeten door de etmaaltemperaturen beneden nul bij elkaar op te tellen, staat nog steeds op nul.

Hoge zeewatertemperatuur

Maar de winter is officieel natuurlijk pas halverwege. Al is het vrijwel zeker dat Koning Winter deze maand niet meer gaat toeslaan. En de maandverwachtingen waar steeds meer weerbureaus zich aan wagen, gaan ervan uit dat ook februari veel warmer zal verlopen dan gemiddeld. Als deze verwachting uitkomt kan het gras, de groenbemesters en het wintergraan in februari al gaan groeien. Factor van belang is de temperatuur van het zeewater. Gemiddeld is het zeewater de laatste jaren 2 à 3 graden Celsius hoger dan een halve eeuw geleden. Maar de maandverwachtingen hebben een lage betrouwbaarheid. Het kan ook net zo gaan als in 2018, toen februari en maart koud verliepen, ondanks de eerste helft van de winter die toen net zo zacht was verlopen als dit seizoen.