ZLTO: nader onderzoek naar verband luchtkwaliteit en corona logisch

„Als je zo'n onderzoek wilt laten doen, prima, maar dan moet er goed worden gekeken naar álle bronnen, dus ook naar het verkeer en de industrie”, stelt bestuurslid Jeanette van de Ven. „Dan hebben we tenminste helderheid en kunnen we als het moet als sector onze verantwoordelijkheid nemen. Maar mocht daaruit blijken dat de intensieve veehouderij niet of heel weinig bijdraagt aan de luchtvervuiling, dan willen we ook graag een keer van het beklaagdenbankje af.”

Volgens de ZLTO-bestuurster zijn wetenschappers het er wel over eens dat luchtvervuiling een rol speelt bij de ernst van de verschijnselen, en is het logisch om dat (in Noord-Brabant) nader te onderzoeken. „Maar niet nu. We zitten nog volop in de crisis; we kunnen het RIVM en de GGD daar nu niet mee gaan belasten.”

Verband

De roep om nader onderzoek komt van GroenLinks, D66, de SP en de Partij voor de Dieren. Zij leggen een verband tussen de intensieve veehouderij en de corona-brandhaard in Noordoost-Brabant. De partijen wijzen ook op eerder onderzoek dat verband aantoonde tussen pluimvee- en geitenbedrijven en het grotere risico op longontsteking voor de omwonenden. Ook vragen de partijen zich af of ex-Qkoorts-patiënten nu bijvoorbeeld vatbaarder zijn voor Covid19. De Vlaamse dierenrechtenorganisatie Gaia legt eveneens een directe link tussen de intensieve veehouderij en de coronacrisis.

'Luchtvervuiling niet hoofdoorzaak'

Epidemioloog Lidwien Smit van de Universiteit van Utrecht doet al meer dan 10 jaar onderzoek naar luchtkwaliteit, veehouderij en gezondheid in Noord-Brabant en Limburg. Zij verklaart op Twitter dat het nog helemaal niet duidelijk is in hoeverre luchtvervuiling dan wel de veehouderij een rol speelt bij corona. Smit: „Hoewel een gemeente als Nederweert de hoogste fijnstof concentratie heeft, verschilt dit niet veel van Barneveld, of Rotterdam. Het effect van luchtvervuiling zal vast te vinden zijn, maar is niet de hoofdoorzaak van de hevige uitbraak in de regio rond Uden.”

Ze vindt het wat zorgwekkend dat er zo sterk gespeculeerd wordt over de effecten van veehouderij/luchtkwaliteit en COVID-19 zonder dat dit onderbouwd wordt door degelijk onderzoek. „En soms zie je hier een duidelijke politieke agenda in terug”, aldus Smit.

'Niet chic'

„Vergeet niet: ook veel boerengezinnen worden getroffen door COVID-19. Om nu al sterk de schuld aan Brabantse veehouders te gaan geven vind ik niet chic, en niet getuigen van veel empathie. Laten we eerst eens goed onderzoeken óf er een link is, en zo ja hoe sterk deze is.”

De situatie is echt anders dan Q-koorts, stelt Smit. Dat is een zoönose die van dier op mens overgaat en niet van mens op mens. En waarbij een heel sterke associatie bestond tussen veehouderij en ziekte bij omwonenden. „Dat is hier niet het geval.”