Bruggenbouwer wacht moeilijke klus
Lemkes' portefeuille omvat, behalve landbouw en voedsel, ook natuur en milieu. Bovendien voert ze de coördinatie over gezondheid. Een takenpakket vol tegenstellingen dus. Want bij problemen op het gebied van milieu of van gezondheid wijst men in Noord-Brabant al snel naar de landbouw. In deze weken nog, waarin een direct verband wordt gelegd tussen de omvang van de veestapel in het oosten van de provincie en het aantal coronaslachtoffers daar.
Maar mensen die haar kennen vertrouwen haar die taak wel toe. „Ze is een vernieuwer en bruggenbouwer", vertellen mensen bij haar oude werkgever ZLTO. „Ze kan partijen bij elkaar brengen", zegt Corné Verhees, directeur voedseltechnologie bij de HAS in Den Bosch, waar Lemkes tot vorige week werkzaam was, als lector 'Duurzaam Produceren in de Agrofoodsector'. En in het gepolariseerde landschap rondom de Brabantse landbouw is dat nodig, vindt hij.
Motivatie
In 2006 werd Lemkes programmadirecteur van de stichting Brainport. Eindhoven lag toen op zijn gat, na het faillissement van DAF en ontslagen bij Philips. Onder haar voorzitterschap heeft de regio zich opgericht, met een fors gestegen aantal high-tech bedrijven en een bijna verdriedubbeling van het aantal start-ups. Eindhoven heeft zich in die tijd ontwikkeld tot slimste regio van de wereld. Betrokkenen prijzen Lemkes' inzet in die tijd. Onder haar leiding is de zogenaamde triple helix een begrip geworden - de samenwerking tussen overheid, onderwijs en ondernemers. Maar ze was ook degene die haar werknemers motiveerde. „Ik ben blij met wat we met elkaar bereikt hebben", vertelt ze over die tijd in een interview met Frits, het magazine van Brainport Eindhoven. „Maar dat komt omdat iedereen, van koffiejuffrouw tot CEO, erbij is betrokken."
Verbinding
Als directeur van ZLTO, een functie die ze vervulde van 2012 tot 2018, nam ze die vernieuwingsdrang en dat vermogen tot motiveren mee. „Voor mij werd snel duidelijk dat de land- en tuinbouw een ondergewaardeerde sector is, waar we te weinig van afweten", stelde ze in ondernemersmagazine BrabantBreed. Zij wilde de innovatie, samenwerking en ondernemerschap in de landbouw naar buiten brengen. Het is geen toeval dat in die tijd de slagzin "Boeren hebben de oplossing" is gelanceerd.
„Lemkes zoekt naar vernieuwing", vertellen degenen die in die tijd met haar gewerkt hebben. „En ze doet dat door verbindingen te slaan, blokkades weg te nemen en mensen te stimuleren." Zelf liet ze in BrabantBreed weten dat verbinden de weg is naar vernieuwing. „Verbinden houdt je scherp, verbinden levert nieuwe energie op."
Die insteek op vernieuwing en verbinding heeft begin vorig jaar het manifest 'Brabants Mozaïek in Ontwikkeling" opgeleverd, een manifest van onder andere ZLTO, natuurorganisaties, de vijf grote Brabantse gemeentes. In dat manifest krijgt de landbouw duidelijk een plaats; de agrarische sector is onmisbaar voor het vormgeven van de transities waar Brabant voor staat.
Richting uitzetten
Maar bij de presentatie van dat manifest was Lemkes alweer weg bij ZLTO. Ze was overgestapt naar de HAS, om daar het lectoraat 'Duurzaam Produceren in de Agrofoodsector' vorm te geven. „Dat lectoraat zat toen in de opstartfase", vertelt Verhees. „We hadden iemand nodig die de richting kon uitzetten, en het lectoraat volwaardig kon maken. ZLTO wilde daar wel aan meewerken, en zo kwam Lemkes bij ons binnen."
Lemkes had een aanstelling voor vier jaar, maar vertrekt nu dus al na twee jaar. „Toen ze me dat vertelde", lacht Verhees, „was mijn eerste gedachte: 'Verdorie, ik wil haar nog niet kwijt!' Maar meteen daarna: 'Als iemand daar moet gaan zitten, is zij het wel.' "
Update: In een eerdere versie van dit bericht werd abusievelijk gemeld dat Elies Lemkes-Straver van 2006 tot 2018 directeur van ZLTO is geweest. Dat moet natuurlijk van 2012 tot 2018 zijn. Dit is nu gecorrigeerd.
