NVWA stopt strafrechtelijk onderzoek pootgoedfraude

In juni ontving Breeders Trust een brief van de NVWA waarin ze aankondigde dat ze het strafrechtelijk onderzoek niet zal voortzetten. Als reden geeft de NVWA aan dat België reeds tegen het frauderende bedrijf actie heeft ondernomen. Een bedrijf/verdachte kan niet twee keer voor hetzelfde vergrijp worden veroodeeld. De pootgoed- en akkerbouwsector reageert erg boos op dit besluit van de NVWA om het strafrechtelijk onderzoek naar de pootgoedfraude door Zeeland Trade stop te zetten.

Zowel de LTO akkerbouwvakgroepvoorzitter Jaap van Wenum als de voorzitter van de NAV Teun de Jong was dinsdagmiddag nog niet op de hoogte van het NVWA-besluit. „Als dit zo is vind ik het heel teleurstellend. Als NAV-voorzitter wil ik dat in dit fraudegeval de onderste steen boven komt. Zoiets moeten we voorkomen. Dergelijke praktijken schaden onze exportpositie,” onderstreept De Jong.

Nieuwe Kamervragen

Het stopzetten van dit strafrechtelijk onderzoek is voor VVD-Kamerlid Helma Lodders reden om schriftelijke vragen over deze kwestie te stellen aan LNV minister Schouten. Gevraagd om een reactie stelt de woordvoerster van de NVWA dat ze niet mag en kan reageren, juist omdat over dit onderwerp door een Kamerlid vragen zijn gesteld aan de minister. Deze vragen dienen eerst te worden beantwoord.

Eerdere Kamervragen

In augustus 2019 beantwoordde de LNV minister vragen van Kamerleden Geurts en Von Martels over deze kwestie. In haar antwoorden bevestigde de minister dat de Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de NVWA (NVWA-IOD) onderzoek deed naar de pootgoedfraude. Ze kon hierover toen nog geen verdere informatie verstrekken. Wel bevestigde ze dat Breederstrust een verzoek bij de NVWA had ingediend tot het doen van dit onderzoek. De NVWA-IOD had dit verzoek in behandeling genomen. Ze zou de informatie beoordelen en met het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie (OM) overleggen of er aanleiding zou zijn om een strafrechtelijk onderzoek te starten. Schouten onderstreepte dat het voor de pootgoedsector, maar ook voor andere sectoren, heel belangrijk is dat fraude snel en doeltreffend zou worden aangepakt om imagoschade en toekomstige fraude te voorkomen.

Overzicht

In het voorjaar 2019 kwam deze fraudekwestie aan het licht. Het handelsbedrijf Zeeland Trade verkocht illegaal pootgoed aan met name boeren in België. Het pootgoed was van een Nederlandse teler en voorzien van vervalste certificaten. De fraudezaak strekt zich echter uit over tenminste drie teeltjaren. Hierbij is, met ruim 350 hectare pootaardappelen in de keuring, het in omvang grootste Nederlandse pootgoedteeltbedrijf bij betrokken. Dit bedrijf heeft toegegeven het ras Fontane bij herhaling deels aan de pootgoedpool te hebben onttrokken. Het bedrijf heeft zo willens en wetens contractbreuk gepleegd en daarmee het betrokken handelshuis ernstig gedupeerd. Alleen al over het teeltjaar 2019 is tenminste 250 ton pootgoed zonder officiële certificaten onderhands verkocht aan het handelsbedrijf Zeeland Trade B.V. in Vogelwaarde. Met de door dit handelsbedrijf aangebrachte vervalste certificaten vond dit materiaal over een reeks van jaren uiteindelijk zijn weg, al dan niet via betrouwbare tussenhandelaren, naar met name (onwetende) Belgische consumptietelers.

Overigens raakte Zeeland Trade in november 2018 zijn bio-certificaat kwijt omdat volgens Skal Biocontrole het ‘ernstige vermoeden’ bestond dat het bedrijf de eigen biologische witlof had vermengd met gangbare witlof. Volgens Skal kon het bedrijf onvoldoende aantonen dat de als biologisch verkochte witlof inderdaad biologisch was. De interne traceerbaarheid van de productstromen waren onvoldoende. De verkochte hoeveelheid biologische witlof was groter dan was te verklaren vanuit de productiecapaciteit.