Fotoserie: 85 procent reductie van ammoniak via dagontmesting in Stal van de Toekomst

De varkenshouderij staat de komende jaren voor een grote uitdaging. De reductie van ammoniak zal namelijk flink omlaag moeten. De Stal van de Toekomst in Valkenswaard (NB) is daar al volop mee bezig via dagontmesting waarbij de mest dagelijks de stal uit wordt gespoeld, zonder verhoging van het mestvolume. Het resultaat: een ammoniakreductie van 85 procent die haalbaar is en de aanwezige luchtwassers zijn inmiddels buiten gebruik. „De varkens groeien meer dan 1000 gram per dag en de rek is er nog niet uit", vertelt bedrijfsleider Sjef de Bruijn (27).

Bedrijfsleider Sjef de Bruijn (27) met in zijn hand wat dikke fractie mest.

De techniek wordt momenteel toegepast bij kraamzeugen, gespeende biggen en vleesvarkens. De hokindeling is bij de gespeende biggen en de vleesvarkens hetzelfde: in het voorste gedeelte bij de voerbak en waterdrinknippel zit een waterkanaal onder de roosters.

Middenin zit een bolle geconditioneerde vloer. De temperatuur kan automatisch ingeregeld worden per afdeling. „Door de bolling loopt eventuele ontlasting af naar de roosters beneden”, aldus De Bruijn.

Achterin het hok zit het gedeelte waar de varkens hun behoefte doen. Onder de metalen roosters ligt een kunststof mestgoot die dagelijks wordt gespoeld.

Als de mestgoten gespoeld gaan worden, wordt gebruikgemaakt van bestaande vloeistofstromen uit de stallen (urine, gemorst drinkwater) in combinatie met dagverse mest. Door middel van een klep (zie rechts op de foto) kan er extra spoelwater aan het waterkanaal worden toegevoegd. Het spoelen per afdeling duurt circa vijftien minuten.

Het uitspoelen gebeurt dagelijks per afdeling via een automatisch systeem. Via een kleppensysteem kan de volgorde van spoelen per afdeling worden bepaald. Via de regelkast (zie foto) is het hele proces te volgen en kan de installatie zelf bediend worden. Zo kan bij eventuele storingen handmatig worden gespoeld. „Maar storingen hebben we eigenlijk nooit, het systeem werkt vlekkeloos. Je hebt er geen omkijken naar”, zegt De Bruijn.

De gespoelde mest gaat vanuit een ondergrondse mestput naar de monovergister. De fosfaatrijke dikke fractie wordt daar gescheiden van de dunne fractie.

De dikke fractie komt in de naastgelegen opslag terecht en gaat naar een mestverwerker. „De dunne fractie kan door bijvoorbeeld aardappeltelers in de regio gebruikt worden om uitgereden te worden. Deze is fosfaatarm en vol kali en stikstof", legt projectleider Camiel van Houtert van De Hoeve Innovatie uit. Hij is actief betrokken bij de ontwikkeling van de Stal van de Toekomst.

De dikke mest is puur fosfor en wordt gecomposteerd, legt De Bruijn uit. „Als je ruikt zit er geen lucht aan. Het is zo’n droge stof, het voelt hetzelfde als een handje potgrond.”

Tijdens het vergistingsproces wordt er biogas gewonnen uit methaan. Deze wordt vervolgens in een gaszak opgeslagen. De aanwezige warmtekrachtkoppelings-installatie draait op het biogas dat het bedrijf voorziet van energie.

Het proces van de stal tot aan de mestvergister is te volgen via een registratieprogramma. Het niveau in de mestputten en de verwerkte mest is onder andere te monitoren. Ook kun je zien hoeveel biogas er is geproduceerd.

Daarnaast kun je ook de resultaten van de realtime metingen in de stal zien die worden gedaan op ammoniak, geur en methaan.

De ammoniakreductie wordt op twee manieren gemeten: allereerst doet de Wageningen Universiteit (zie installatie op foto) meerdere 24-uurs metingen per jaar.

De WUR moet uiteindelijk ook de officiële emissiefactor bepalen waarna RVO de definitieve emissiefactor kan vaststellen.

Daarnaast wordt door het gebruik van sensoren (die in de stal hangen) realtime de uitstoot van geur, methaan en ammoniak bijgehouden.

In totaal worden er twee afdelingen per stal gemeten. „Het systeem werkt en controleert zichzelf. Als er ergens een mankement zit dan krijg je een melding. Als dan de combinatie van een werkend systeem en de twee afdelingen waarvan de waardes gemeten worden corresponderen, dan mag je ervan uitgaan dat de hele stal goed draait”, vertelt Van Houtert.

Van Houtert vertelt over de reductie die mogelijk is volgens de officiële metingen van de WUR. „Bij de gespeende biggen en vleesvarkens is een reductie van 85 procent haalbaar. Daarnaast is er 85 procent methaanreductie en 60 procent geurreductie gemeten. Op dit moment lopen de realtime resultaten mooi n de pas met de WUR-metingen, Methaan wordt nog onderzocht.”

De technische resultaten zijn ook goed dankzij het dagontmestingssysteem, vertelt De Bruijn. „ Inmiddels is het bedrijf al negen jaar antibioticavrij. „En daar zijn we trots op. De varkens zijn gezond, hoesten niet en je werkt ook zelf in een fijn stalklimaat. Je merkt het ook wel in de groei. De varkens groeien nu meer dan 1000 gram per dag en de rek is er nog niet uit. Van hokbevuiling hebben we ook geen last. De varkens zijn erg schoon als ze naar de slachterij gaan. Van Houtert vult aan: „ De schone varkens betekent dat de vloeren droog zijn en dat de mest goed droog is. Wij streven naar witte varkens en vloeren.”

Het bedrijf heeft snelle rondes. „We spenen op vijf weken en dat is eigenlijk per ongeluk ontstaan. Ik had te veel zeugen om te spenen en kon ze niet kwijt. Ik liet er tien staan en een week later zag ik die biggen en dacht ik: dit gaan we elke week doen. In een week zie je dat ze veel harder doorgroeien", duidt De Bruijn.

„Na honderd dagen liggen er alweer nieuwe biggen in het vleesvarkenshok, inclusief schoonspuiten en het leveren. Gespeende biggen liggen nog maar 4 weken in de biggenafdeling", zegt de bedrijfsleider.

Meten is erg belangrijk binnen KDV. Alle varkens zijn daarom voorzien van RFID-oormerken.

Met de oormerken kan elk dier gevolgd worden tot aan de slachtlijn. „Hans Verhoeven (collega Sje, red.) en ik weten dat we enorme resultaten halen mede dankzij de dagontmesting en dat zien we ook in het kwartaalrapport dat we van KDV krijgen. We zien dat we altijd aan de goede kant zitten met de spier/spekverhouding en er zijn geen slachtafwijkingen zoals longaandoeningen", verklaart De Bruijn.

Bij elk dier kan de gezondheid worden gemonitord en kan informatie over het gewicht, de herkomst, de genetica en de groei.

Benieuwd of de techniek in alle stallen toepasbaar is? En wat de investering kost? Lees dan het hele verhaal over het systeem in Stal en Akker. De krant valt op vrijdag 29 januari of zaterdag 30 januari op de deurmat. Nog geen abonnee en wilt u graag een proefnummer ontvangen? Klik dan hier. Wilt u graag abonnee worden op onze regiokranten of vakbladen? Klik dan hier.

Tekst: Bas Lageschaar

Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.

Beeld: Susan Rexwinkel

Dossier(s)

Dit artikel is onderdeel van de volgende dossiers:

Stikstof

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Sloot dit artikel goed aan bij jouw behoefte? Wellicht is/zijn de volgende site(s) dan ook interressant voor jou:

Lees alles over de varkenshouderij onderwerpen markt, diergezondheid, voeding, mest, huisvesting op Pigbusiness.nl

Subcategorieën

Fotoserie: 85 procent reductie van ammoniak via dagontmesting in Stal van de Toekomst

Tekst: Bas Lageschaar

Dossier(s)

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Praat mee

Nieuwsbrief

Fotoserie: 85 procent reductie van ammoniak via dagontmesting in Stal van de Toekomst

Tekst: Bas Lageschaar

Deel dit artikel

Dossier(s)

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Praat mee

Nieuwsbrief