Provincie Noord-Brabant wil geen geld steken in verplaatsen veehouderijen

Volgens Ronnes is de verplaatsing van een veehouderij voor de totale afname van de stikstofdeken een zeer dure maatregel. „Bovendien”, zo stelt hij, „draagt een veehouder op afstand nog altijd bij aan de totale stikstofdeken op de verschillend Natura 2000-gebieden.”

De gedeputeerde wil gedwongen uitkoop vermijden, maar vanuit Den Haag - ongeacht de samenstelling van het volgende kabinet – zal de druk worden opgevoerd, vooral om economische ontwikkelingen zoals aanleg van wegen niet te laten vastlopen op de stikstof. Elke Brabantse veehouder moet vóór 1 januari 2024 de afweging maken of hij door gaat en zijn stallen emissie-armer maakt of gaat stoppen en eventueel gebruik maakt van een van de regelingen.

De gedeputeerde wijst er op dat in Brabant nog een aanzienlijk aantal veehouders vóór 1 januari 2024 het besluit neemt om te stoppen; in sommige schattingen wordt rekening gehouden met 30 procent stoppers. „Bij de een is dat vanwege gebrek aan opvolging, bij een ander de strengere emissie-eisen en bij een volgende de kredietverstrekking.”

Dat de afgelopen 2,5 jaar meer dan 600 veehouders zich hebben gemeld voor de provinciale regeling VABIMPULS (herontwikkeling van stallen en bouwblok) is in zijn ogen veelbetekenend.

Natuurherstel voor 14 Brabantse gebieden

Brabant heeft 17 Natura 2000 gebieden, waarbij volgens de provincie rond 14 van deze gebieden natuurherstel nodig is. Een van die gebieden is De Groote Peel, dat onderdeel is van de Peelvenen. In De Groote Peel is in 2020 met verschillende partijen gewerkt aan een verkenning voor de gebiedsgerichte aanpak (GGA) met als doel een versnelling en intensivering van natuurherstel en waterhuishouding voor natuur en landbouw te realiseren.

Een ‘brede coalitie’ heeft zich achter de aanpak geschaard om balans tussen de belangen voor de landbouw en natuur te brengen in De Peel. Naast de provincie Noord-Brabant zijn dat Waterschap Aa en Maas, ZLTO, de gemeenten Deurne en Asten, Staatsbosbeheer, de Integrale Gebiedscommissie Peelvenen en lokale natuur- en milieuorganisaties. „Tot nu toe is de gebiedsgerichte aanpak gericht op het Brabantse deel van de Peelvenen, maar bestuurders hebben nadrukkelijk de wens uitgesproken om in een volgende fase te verbreden met Limburgse partners”, zegt gedeputeerde Erik Ronnes. Hij gaat binnen het provinciebestuur in Den Bosch over het stikstofdossier.

Oplossing voor PAS-melders

Door de stikstofuitspraak van de Raad van State (mei 2019), is de in 2017 opgestelde gebiedsanalyse van de PAS voor de Groote Peel niet meer actueel. „Inderdaad, sinds het wegvallen van de PAS zijn de gebiedsanalyses niet meer geactualiseerd”, aldus Ronnes, die toevoegt dat de analyses duidelijkheid boden over het noodzakelijke natuurherstel en de beschikbare ontwikkelruimte op gebiedsniveau.

„In het kader van de huidige structurele aanpak zal opnieuw gebiedsgericht gekeken worden. De eerste stap hierin is het opstellen van stikstofanalyses en natuurdoelanalyses. Beide analyses zullen ‘landen’ in de gebiedsplannen, zoals opgenomen in de nieuwe stikstofwet.” De CDA-gedeputeerde stelt dat „bij het opstellen van de nieuwe analyses uiteraard ook zal worden gekeken naar relevante en actuele informatie uit de oude PAS-gebiedsanalyses”.

Hoge prioriteit stelt Brabant aan het oplossen van het probleem van de PAS-melders, boeren die te goeder trouw hebben gehandeld maar door de stikstofuitspraak tussen wal en schip zijn beland. „De minister wil een goede rechtsstatus voor deze boeren. Wij hebben als provincie aangeboden om mee te denken. Een voorstel is om de stikstof van stoppende boeren – die geen gebruik maken van de regelingen – hiervoor te gebruiken. De minister staat aan de lat, dit is wat wij als overheden netjes moeten oplossen.”

Bronmaatregelen

Omdat de agrarische sector een grote bijdrage levert aan de overschrijding van de kritische depositiewaarde (KDW) voor stikstof heeft de provincie in de Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof (BOS) 15 generieke bronmaatregelen voor de landbouw opgenomen die de bijdrage als sector flink moet gaan reduceren.

Hiertoe behoren een opkoopregeling voor piekbelasters en strengere emissie-eisen voor stallen zoals inmiddels vastgelegd in de Interim Omgevingsverordening. „De combinatie van maatregelen moeten ervoor gaan zorgen dat de individuele bedrijven die blijven in de toekomst niet opnieuw onder vuur komen te liggen”, stelt gedeputeerde Ronnes.

Veehouders in Brabant moeten vóór 1 januari 2024 voldoen aan de strengere stalemissie-eisen zoals die zijn vastgelegd in de Interim Omgevingsverordening. Ronnes wijst erop dat met behulp van de Brabantse taskforce innovatiestallen (behorende tot de portefeuille van gedeputeerde Elies Lemkes) nieuwe systemen worden ontwikkeld die aan de bron zorgen voor minder ammoniak-emissie en dus depositie. De provincie heeft wel een stok achter de deur; „Indien na de stikstofanalyses deze zomer blijkt dat bronmaatregelen uit de Brabantse Ontwikkelaanpak Stikstof nog te weinig reductie oplevert zullen er nieuwe maatregelen genomen worden.”

De bronmaatregelen gelden niet alleen voor de veehouderij, maar onder andere ook voor verkeer en industrie.