Fotoserie: 'Biologisch is harder werken, maar toch relaxter'

V.l.n.r.: Geert-Jan van Veen, Maron van de Plas en Gerrit van Veen in de zeugenweide.

Een bedrijfsverplaatsing liet familie Van Veen uit Boerdonk (NB) nadenken over de toekomst van haar varkensbedrijf. In 2020 ging het roer om. Toen switchte de familie van gangbaar naar biologisch. Gerrit van Veen: „Het totaalplaatje van een mooie manier van varkenshouden en een financieel aantrekkelijk verdienmodel was onze reden om over te stappen."

Familie Van Veen runt in Boerdonk (NB) een gesloten biologisch varkensbedrijf met 120 zeugen en zo'n 900 vleesvarkens. Geert-Jan (56) is verantwoordelijk voor de vleesvarkens. Zoon Gerrit (27) en Maron van de Plas (27) nemen de kraamstal en de verzorging van de dragende zeugen voor hun rekening. Gemiddeld hebben ze tot nu toe zo'n 13 gespeende biggen per worp per zeug. De familie heeft een vast afzetcontract bij de Groene Weg, een dochteronderneming van Vion.

Familie van Veen had eerst een gangbaar bedrijf met 500 zeugen in Boekel, zo’n tien kilometer verderop. Daar zaten ze vlak naast een psychiatrische instelling. Omdat de patiënten in de stankcirkel zaten, wilden ze daar weg. Eerste keken ze in de buurt naar een geschikte locatie om hun gangbare bedrijf voort te zetten, maar toen Gerrit in het bedrijf kwam, werd besloten om naar biologisch over te stappen.

„Ik wist eigenlijk helemaal niet dat ik boer wilde worden", vertelt Gerrit. „Maar tijdens mijn hbo-opleiding Bedrijfskunde en Agribusiness kwam ik erachter dat ik dit wel wilde.” Maron van de Plas vult aan: „Gerrit en ik waren toevallig aan het kijken bij twee broers die een worstenmakerij hadden. Ze bleken ook biologische varkens te hebben en Gerrit en ik vroegen of we daar even mochten kijken. We vonden dat het best wel een mooie manier van varkenshouden is. Het is leuk als je de zeugen in de wei of los in het kraamhok ziet. Daarnaast hoorden we van de broers dat de prijs vaster is."

Gerrit vat het samen: „Het totaalplaatje van een mooie manier van varkenshouden en een financieel aantrekkelijk verdienmodel was onze reden om over te stappen op biologisch."

In Boerdonk waar ze nu zitten vonden destijds de geschikte locatie. Toen kon de verbouwing beginnen. Een gangbaar bedrijf waar eerder 750 zeugen en 1.400 vleesvarkens werden gehouden, moest omgebouwd worden naar een biologische bedrijfsvoering.

In totaal zijn er vijf schuren op twee locaties: op locatie één is een stal met de kraamhokken en een een stal met de gelten/zeugen en de biggenopfokstal in opbouw. Op de andere locatie worden de vleesvarkens gehouden. De zeugenweide verbindt beide percelen.

De verbouwing van de stallen hebben ze grotendeels met herbruikbare materialen gedaan, het cradle-to-cradle-principe.

De buitenverblijven moesten ze aan alle stallen zelf nog aanbouwen, zoals hier bij de biggenopfokstal in opbouw. Voor de biggenhokken gebruiken ze materialen van het voormalig Varkens Innovatie Centrum (VIC) uit Sterksel.

Boven alle buitenverblijven zitten kunststof panelen die daglicht doorlaten. Daardoor is het binnen nooit donker. „Je moet de krant bij wijze van kunnen lezen binnen”, zegt Maron.

De indeling voor de kraamhokken hebben ze zelf ontwikkeld.

De kraamopfokhokken zijn ruim en het biggennest kan door schotten aan de grootte en leeftijd van de biggen worden aangepast. De strostallen mesten ze dagelijks zelf uit.

De temperatuur van de biggenlampen kan door middel van een Veng-systeem bepaald worden.

Naarmate de biggen ouder worden, zakt de temperatuur.

De biggen blijven nu nog tien weken in de kraamopfokhokken, waarna ze dan gelijk naar de vleesvarkensstal gaan. Als de verbouwde biggenhokken klaar zijn, dan gaan de gespeende biggen na minimaal acht weken naar de biggenopfokstal.

Gemiddeld spenen ze nu zo’n dertien biggen per worp per zeug. Daar zijn ze blij mee. Het aantal doodliggers is de familie reuze meegevallen.

In de kraamopfokhokken krijgen de biggen na een week speenvoer. Na vijf weken gaan ze over op biggenvoer en na negen weken op startvoer. De speendip is daardoor minimaal op het bedrijf.

De TN50- gelten komen van het fokbedrijf van de familie Brummelhuis. In december 2019 kwamen de eerste 120 waarmee ze nu ook de eigen aanfok doen. De oudste zeugen hebben inmiddels vier keer geworpen.

De geneticakeuze was er één van een lange adem. Gerrit: „Als je dagelijks met een loslopende zeug moet werken dan is de geneticakeuze heel belangrijk. Je moet niet aangevallen worden als je in het hok komt. We kwamen uiteindelijk uit bij de TN50 omdat deze relaxt en vriendelijk is.”

Gerrit vervolgt: „Daarnaast wil je als biologische varkenshouder ook niet te veel biggen en daarom is de TN50 wel geschikt. Het laatste voordeel is dat de zeug iets vetter is dan bijvoorbeeld Topigs TN70. Dat is met de uitbetaling gunstig omdat de trend nu wat vetter vlees is."

De zeugen kunnen van zonsopgang tot zonsondergang de weide in van de lente tot en met de herfst. Bij warme weersomstandigheden wordt er extra gesproeid ter verkoeling van de dieren.

De zeugen maken zelf een ware modderpoel. De weide verbindt de locatie met de vleesvarkensstal en de zeugenstal- en kraamopfokstal en biggenstal in opbouw.

De zelf gefokte TN50-gelten. Deze gaan in juli voor het eerst werpen.

Bij de vleesvarkens wordt gebruik gemaakt van grote groepshokken. Deze kunnen aangepast worden aan de leeftijd/grootte van de varkens om zo het mestgedrag goed te kunnen sturen.

De vleesvarkens krijgen dagelijks vers kuilgras als afleidingsmateriaal. Van staartbijters hebben ze tot nu toe geen last.

1x daags krijgen de vleesvarkens gevoerd via de groepsvoerbakken. De groei is naar eigen zeggen goed.

Biodiversiteit vindt de familie belangrijk en zo proberen ze elk jaar een onderdeel van de EKO-code van de Groene weg in te vullen. Dit jaar zijn er diverse boompjes en kruidenrijke akkers gecreëerd rondom het bedrijf. Ook zijn er nestkasten voor vogels geplaatst. „We vinden het ook belangrijk om wat voor onze omgeving te doen.”

Naast de varkenshouderij runt Maron van de Plas ook nog een afhaalpunt waar ze biologisch vlees verkoopt.

In de winkel verkoopt ze onder andere biologisch varkens-en rundvlees. De winkel is op zaterdagochtend van 9 tot 12 geopend, maar bestellingen kunnen ook online doorgegeven worden.

Toekomst

Plannen voor de toekomst hebben ze nog genoeg. Zo zetten ze een samenwerking opzetten met een akkerbouwer uit de buurt voor de mestafzet en daartegenover staat dat ze bij hem weer stro voor in de hokken kunnen aankopen. „Een mooie en effectieve samenwerking”, vertelt Gerrit. Uiteindelijk willen ze de komende jaren groeien van 120 naar 150 en naar uiteindelijk 190 zeugen. Daarvoor zijn ze nu nieuwe vrijekraamloophokken aan het realiseren in de bestaande kraamstal waarvan het gedeelte nog niet in gebruik was.

Lees het hele ondernemersverhaal van de familie in het vakblad Pig Business, dat begin juni is verschenen. Nog geen abonnee?Klik dan hier om een proefnummer aan te vragen. Wilt u abonnee worden? Klik dan hier.

Tekst: Bas Lageschaar

Bas Lageschaar groeide op tussen de weilanden in de Achterhoek. Daardoor had hij altijd al belangstelling voor de agrarische sector. Voor Agrio zit hij in de redactie politiek en beleid. Bas volgt het laatste (regionale) nieuws op de voet en schrijft voor de regionale websites en verschillende printuitgaven.

Beeld: Susan Rexwinkel

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Sloot dit artikel goed aan bij jouw behoefte? Wellicht is/zijn de volgende site(s) dan ook interressant voor jou:

Lees alles over de varkenshouderij onderwerpen markt, diergezondheid, voeding, mest, huisvesting op Pigbusiness.nl

Subcategorieën

Fotoserie: 'Biologisch is harder werken, maar toch relaxter'

Toekomst

Tekst: Bas Lageschaar

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Praat mee

Nieuwsbrief

Fotoserie: 'Biologisch is harder werken, maar toch relaxter'

Toekomst

Tekst: Bas Lageschaar

Deel dit artikel

Meer soortgelijk nieuws lezen?

Praat mee

Nieuwsbrief