Grensoverschrijdend stikstofoverleg intensiveert
“We afspraken maken over hoe we in de toekomst beter kunnen omgaan met nieuwe ontwikkelingen”, aldus gedeputeerde Erik Ronnes. Ronnes en collega-gedeputeerde Elies Lemkes debatteerden onlangs met Statenleden over de grensoverschrijdende aspecten van stikstofdepositie. Dit naar aanleiding van verhalen in de media dat veel uitgekochte veehouders (met name varkenshouders) de grens over zouden zijn gestoken om in Vlaanderen hun bedrijfsvoering weer op te starten, onder een veel milder stikstofregime.
Eén veehouder de grens over
Maar na enig onderzoekswerk blijkt dat daar in de praktijk eigenlijk niet of nauwelijks sprake van is. “De laatste vijf jaar, sinds de Brabantse stikstofverordening, is er maar één Brabantse veehouder een nieuw bedrijf begonnen in Vlaanderen”, weet VVD-Statenlid Walter Manders. “Dus sanering in Nederland is voor veehouders geen reden om in Vlaanderen te beginnen.”
In Nederland is de PAS in mei 2019 afgeschoten; sindsdien liggen heel veel ontwikkelingen (bedrijfsuitbreidingen dan wel nieuwvestgigingen) in de veehouderij op hun kont. In Vlaanderen is datzelfde gebeurd in februari van dit jaar. In mei 2021 kondigden de Vlamingen vervolgens aan met een nieuw toetsingskader te komen voor stikstofdepositie. Dat moet eind dit jaar z'n beslag krijgen.
Vergunningverlening tot stilstand gekomen
“Sindsdien is de situatie in Vlaanderen sterk veranderd”, zegt VVD'er Manders. “Momenteel is het vergelijkbaar met Nederland. De vergunningverlening in Vlaanderen is vrijwel tot stilstand gekomen.”
Tijdens het debat werd duidelijk dat de statenleden van vrijwel alle partijen het een strak plan vinden als de provincie Brabant in nauw overleg treedt met de zuiderburen om de stikstofregels met en op elkaar af te stemmen. Allemaal, behalve de PVV. “Wij geloven niet in deze stikstofwaanzin”, foeterde Maikel Boon. “Exporteer dit krankzinnige model niet! Stikstof ís geen probleem, nu niet en nooit niet.”
Invulling
Tussen Noord-Brabant en Vlaams-Brabant wordt al langer overlegd over de stikstofaanpak. Want hoewel er sprake is van Europese richtlijnen, was de invulling in beide landen toch verschillend. Zo gelden er in Vlaanderen feitelijk geen stikstofbeperkende maatregelen voor melkveehouderijen. Bovendien vallen melkveebedrijven daar vergunningstechnisch onder de verantwoordelijkheid van de plaatselijke gemeente, en niet onder die van de provincie, zoals in Nederland.
Wel geldt de regel dat Noord-Brabant een beroep kan aantekenen bij ontwikkelingen (bedrijfsuitbreiding of nieuwvestiging) waarbij de stikstofdepositie op een kwetsbaar natuurgebied in Noord-Brabant de 3 mol per hectare per jaar overschrijdt. Dat is sinds 2015 vijf keer gebeurd, volgens Tanja van de Ven van het CDA. “En in drie van die gevallen zijn die initiatieven gestaakt.”
Camiel van der Meeren, Statenlid voor BV-NL, pleit mede daarom voor intensiever grensoverschrijdend stikstofoverleg. Het RIVM is nu bezig om in kaart te brengen hoe het precies zit met de grensoverschrijdende stikstofdepositie: wat komt uit welke bron. Dat onderzoek moet zo tegen het einde van dit jaar zijn afgerond.
Van der Meeren wacht met smart op dat rapport. “Dan kunnen we in de planfase al gaan overleggen met Vlaanderen. Hoe eerder en intensiever het overleg, hoe minder snel we een beroep hoeven te doen.” Tevens tekende de BV-NL'er aan dat het toch wel 'Hollandse arrogantie' is om bij eventuele beroepszaken de Nederlandse depositieberekening te gebruiken. “Dat zet de souvereiniteit van België onder druk.”
Windrichting
Volgens gedeputeerde Ronnes is het, als het gaat om grensoverschrijdende stikstofdepositie, maar helemaal de vraag of er wel sprake is van depositie van Nederlands stikstof in België, 'gezien de heersende windrichting'.”Maar het gaat niet zozeer om de vraag uit welk land de stikstof afkomstig is. De vraag is: hóe krijgen we de stikstofdepositie op kwetsbare Brabantse Natura2000-gebieden naar beneden, waarbij er toch ruimte blijft voor een gezonde bedrijfsvoering.”
Duidelijk is in elk geval dat de contacten met Vlaanderen nog verder worden geïntensiveerd zodra het nieuwe Vlaamse stikstofbeleidskader klaar is.
