Gelderland eerste stop, actie tot en met 24 mei
Boeren gaan provinciehuizen langs met verzoek voor stikstofprotest in Den Haag
Oonk en Van der Marel werden door de Gelderse bestuurders niet teleurgesteld. Landbouwgedeputeerde Peter Drenth (CDA) nam uitgebreid de tijd om in gesprek te gaan en te luisteren naar de zorgen. Ook commissaris van de Koning John Berends en gedeputeerde van grondzaken Jan Markink (VVD) gingen in gesprek voor het provinciehuis in Arnhem.
Den Haag
Oonk las een brief voor aan Drenth (zie kader), met de slotvraag of de bestuurder op 24 mei in Den Haag bij het provinciehuis van Zuid-Holland wil staan voor een actie. Deze vraag krijgen de andere provinciebestuurders de komende tijd ook. Oonk hoopt dat de provincies gezamenlijk optrekken tegen 'Den Haag', maar de kans is klein dat Drenth eind mei afreist naar de Hofstad. Hij ziet het niet zitten dat twee overheden tegenover elkaar komen te staan.
Drenth blijft liever in gesprek, zowel met de boeren als met de landelijke overheid. Hij vroeg onlangs al om extra middelen vanuit het Rijk om een eigen Gelderse stikstofaanpak beter vorm te kunnen geven. „We zijn heel goed in overleg met de grootste boerenpartijen. Vorige week heb ik nog met ze om tafel gezeten", vertelt Drenth. „Ze onderschrijven dat er iets moet gebeuren met de beleidsstukken die er vanuit Den Haag liggen, maar daar zijn we het ook over eens. We zijn in gesprek over wat er nodig is. De boeren en de provincie zijn het niet altijd met elkaar eens, maar we bewegen wel naar elkaar toe. We hebben ook beide een belang, namelijk dat van een goed en vitaal platteland. Een platteland waar ruimte is voor ondernemers.”
Gestaakt
De uitspraak van Drenth dat er nog steeds wordt gepraat is opvallend, de Gelderse boerenpartijen zouden de gesprekken over de gebiedsgerichte aanpak juist hebben gestaakt, totdat er aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan vanuit de provincie. In zeven provincies zouden boerenpartijen momenteel niet meer om tafel zitten over de gebiedsgerichte aanpak.
Van der Marel deed in Den Haag vooral een oproep om de natuurkwaliteit beter te monitoren, ook kritische rapporten over het stikstofbeleid een kans te geven in het politieke debat en de Kritische Depositie Waarde (KDW) als model los te laten. Zij heeft zelf een motie geschreven (zie het tweede kader). „Het gaat niet zo slecht met de natuur als wordt gedacht, de omgeving heeft een groot absorberend vermogen."
Drenth gaf aan dat hij het Aerius-model, waarbij KDW's een belangrijke rol spelen, niet kunnen worden losgelaten zolang er nog geen alternatief is. „Eer dat er een onafhankelijk ecologisch instituut is dat bepaalde zaken toetst, zijn we zo een paar jaar verder. Dan komt alles tot die tijd stil te liggen en wordt er geen vergunning meer afgegeven."
Onteigening
Oonk begrijpt niet waarom de overheid inzet op onteigening en maakt zich grote zorgen over de leefbaarheid op het platteland. „Binnen nu en tien jaar stoppen veel boeren, door een natuurlijk verloop. En dan wil de overheid ook nog gaan uitkopen. Terwijl er later misschien wel weer subsidie moet komen om boeren weer te laten beginnen."
Op dat vlak vond hij Drenth, die het met hem eens was. „Juist de boeren die al willen stoppen, willen wij als overheid helpen. Ik denk niet dat daar iets op tegen is."
Trekkeractie
De konijnenhouder uit de Achterhoek merkt intussen dat boeren murw zijn geslagen. Oonk stond met zijn stikstofkarretje al bij de Tweede Kamer, hij gaat nu de provincies langs. Voor zijn 24-daagse estafette (overal staat hij twee dagen) zoekt hij boeren die mee willen doen. Het is de bedoeling om 24 mei af te sluiten met een grote trekkeractie in Den Haag. „Donderdag en vrijdag sta ik in Overijssel, maar daar heb ik nog niemand voor gevonden. Dat zegt wel iets."
De brief van Henk Oonk, bedenker van het stikstofkarretje
Beste Peter, Daar staan we dan weer voor de zoveelste keer, om het probleem stikstof. Ik heb grote bewondering hoe u elke keer weer ons te woord staat, met zoveel begrip voor onze problemen. Elke keer zegt u dat uw provincie een groot sterk agrarisch buitengebied heeft en dat u daar voor opkomt. En wij boeren geloven dit elke keer weer en gaan weer naar huis. Ik hoop dat als u het echt meent, en daar twijfel ik niet aan, dan raad ik u aan om met de andere 11 provincies Den Haag op andere gedachten te brengen. Want die mensen die bij de provincie een stem hebben zijn ook door de bevolking gekozen. En met dat op ander gedachten brengen bedoel ik beleid maken op basis van feiten en metingen en niet op basis van aannames en even googelen op de staat van de natuur, maar met vooraanstaande ecologen.
Want zo kan het niet langer, een minister die u onder druk zet om boeren op te kopen om daarmee een snelweg te verlengen gaat veel te ver. Wij moeten geen groen voor grijs omruilen, dit schaadt de natuur, de luchtkwaliteit, de leefbaarheid op het platteland, en de voedselzekerheid. U hebt zelf de containers gezien hier op het plein waarin het verschil tussen groen en grijs werd uitgebeeld. En dat zo’n minister vrolijk wordt van tegeltjes wippen in Nederland, dat zegt dan genoeg over haar kennis van de natuur.
Nu weer blijkt uit een voorlopig onderzoek dat door de hogere CO2 in de lucht de verhouding met stikstof scheef loopt. En dat bij een verdere verlaging van de stikstofuitstoot, de bomen te weinig eiwit vormen met als gevolg minder eiwit voor larven en rupsen en dus te weinig insecten. Dit kan dus wel eens het bewijs zijn voor de afname van de insecten in de afgelopen jaren omdat wij als landbouw de afgelopen jaren al heel veel ammoniak hebben gereduceerd.
Het merendeel van de bevolking wil de boeren behouden, en zeggen dan ook laat die boeren nou eens met rust. Die willen ook niet dat er van de 4300 bedrijven in Brabant er 3700 verdwijnen zoals minister Staghouwer voorspelt. Ik hoop echt dat u samen met de 11 andere provincies op 24 mei op de stoep staat bij het provinciehuis in Den Haag samen met ons en het stikstofkarretje. Zie het niet als een dreigement maar de animo onder de boeren om hier vandaag te staan is niet groot zoals u ziet, maar de bereidheid voor harde acties neemt met de dag toe, en dan bedoelen we niet met de trekker voor de deur van de 2e kamer.
De motie van Irene van der Marel
De Kamer, gehoord de beraadslaging;
Constaterende dat Aerius de stikstofkringloop niet goed modelleert,
Constaterende Aerius ongeschikt is voor vergunningverlening (Hordijk);
Constaterende dat Kritische Depositie Waarden niet krtitisch zijn (PBL);
Spreekt uit dat 'expert judgement' wetenschappelijk een betere manier is om Natura 2000 gebieden te beoordelen op instandhoudingsdoelstellingen;
Spreekt uit dat gedwongen uitkoop van boeren niet relevant is voor instandhoudingsdoelstellingen;
En gaat over tot de orde van de dag.
#commotie.
#stikstofkarretje.