'Onvolkomenheden Aerius-rekenmodel achtergehouden voor Tweede Kamer'
Er werd in overleg met de landsadvocaat een 'narratief' bedacht richting de Tweede Kamerleden, die het beleid van het ministerie moeten controleren als volksvertegenwoordigers. Er werd een brief opgesteld waarin aan de Kamerleden werd verteld over het 'doorontwikkelen van Aerius'. Maar onder meer grote zorgen over het stil komen te liggen van vergunningverlening voor de bouw werd niet benoemd.
Volgens de commissie Hordijk is het Aerius-rekensysteem niet nauwkeurig genoeg om de stikstofdepositie op beschermde Natura 2000-gebieden te berekenen en dus vergunningen af te geven. Zo wordt er voor het afgeven van vergunningen voor wegen een ander systeem gehanteerd als voor stallen of de bouw van woningen. Ook zouden andere meetsystemen moeten worden ingezet om de stikstofdepositie te meten, zoals bijvoorbeeld satellieten. Voor beter meten van stikstofuitstoot uit bijvoorbeeld stallen pleiten boerenorganisaties ook. Uit andere WOB-documenten bleek het rekenmodel van de overheid nog onnauwkeuriger dan eerder werd gedacht.
Aerius leidend
Nog altijd is Aerius leidend bij het afgeven van vergunningen. Er is dus niet veel gedaan met de aanbevelingen van de commissie Hordijk, die werd ingesteld door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Dat er niet veel met de aanbevelingen is gedaan, zou mogelijk kunnen komen door het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, blijkt nu uit WOB-documenten.
Het ministerie van I&W schreef in juni 2020: 'Nu twijfel laten over het instrument zou ertoe leiden dat vergunningverlening stil komt te liggen totdat alle verbeteringen (van de commissie Hordijk, red) zijn opgevolgd. Dat kan jaren duren met grote consequenties voor ruimtelijke en economische ontwikkelingen, waarbij de bouwsector hard getroffen zal worden.'
Kluitje in het riet
Marc van der Vegt, een onderzoeksjournalist en samen met anderen lid van een 'WOB-team', dook in de WOB-documenten en maakte een veel gedeeld draadje (meerdere tweets over hetzelfde onderwerp, red) op Twitter. Hij en andere leden van het WOB-team schrijven: 'De stikstofcrisis is -net als vele andere dossiers- een rekencrisis. Rekenmodellen en complexe programmas zijn schimmige tools om bepaald beleid door te duwen. De Tweede Kamer wordt aan het lijntje gehouden en met een kluitje het riet ingestuurd.'
Tekst gaat verder onder de Tweet
Einde van Aerius?
In boerengroepsapps wordt 'het einde van Aerius' voorspeld. Zover is het vooralsnog nog niet. Wel werd de afgelopen jaren duidelijk dat provincies steeds meer moeite hebben om aangevochten natuurbeschermingsvergunningen langs rechter te krijgen. Vaak moet de provincie beter bewijzen dat er geen toename is van stikstofuitstoot, ook als het Aerius-model wordt gebruikt. Hermen Vreugdenhil, voormalig Statenlid in de provincie Brabant voor de ChristenUnie schrijft op Twitter: 'Kritische vragen werden niet op prijs gesteld, terwijl de rechter nu in de ene na de andere uitspraak gehakt maakt van het stikstofbeleid.'
Tweede Kamerlid namens de BoerBurgerBeweging Caroline van der Plas zat toen de commissie Hordijk aanbevelingen deed nog niet in de Tweede Kamer. Ze reageert op Twitter kort en bondig: 'Echt schandalig.'