Bart Kemp: ‘Boeren worden geofferd voor andere belangen’

In de door Agractie gemaakte vlog legt Kemp rustig en duidelijk uit wat de Nederlandse boeren te wachten staat, om direct daarna de boeren op te roepen massaal in opstand te komen tegen de uitgelekte plannen. „Laat Nederland zien dat we dit niet gaan pikken.”

Beste Mark, treed op!

‘Beste Mark treed op!’ appte Henk Bleker, interim voorzitter van de NMV, vandaag aan de Minister President. Reageren op de inhoud van de gelekte stukken wil Bleker niet. „Daarvoor hebben we te weinig zicht op de daadwerkelijke inhoud van de kabinetsplannen.” Reageren op de manier waarop deze informatie naar de pers is gelekt doet hij echter in duidelijke bewoordingen: „Het is ronduit schandalig, ongehoord en ongekend dat zoiets belangrijks, dat zoveel mensen in Nederland raakt via een omweg naar buiten wordt gebracht. Ik heb daar echt geen woorden voor.” Bleker legt uit dat het in zijn tijd als staatssecretaris een absolute no-go was dat belangrijke beleidsvoornemens een week voor het kabinetsbesluit uitlekte naar de media. „Dat heb ik nog nooit meegemaakt, ik ga er dan ook vanuit dat Mark Rutten de desbetreffende minister tot de orde zal roepen.”

‘Ze zijn helemaal niet goed geworden daar’

FDF-voorman Mark van den Oever reageert gelaten op de gebeurtenissen van vandaag. „Wat moet ik hier nou nog van zeggen?”, reageert hij op de vraag wat FDF vindt van de huidige gang van zaken. „Het gaat daar (in Den Haag) helemaal niet goed. 95 procent van de Nederlanders staat achter de Nederlandse boeren en de minister komt met plannen om een groot deel van de sector weg te vagen. Het vertrouwen in de landbouwminister is inmiddels echt tot een nulpunt gedaald.” FDF wacht nu eerst af wat het kabinet vrijdag besluit. Vrijdagavond vindt er een landelijk overleg plaats waarna de organisatie bekend zal maken waar en hoe zijn actie gaan voeren tegen het gepresenteerde kabinetsbesluit. In een vandaag verschenen vlog van FDF roept Mark van den Oever de boeren alvst op zich klaar te houden voor de acties die vast en zeker nog gaan volgen.

LTO spreekt van ‘absurde reductievoorstellen’

LTO reageert op haar site ongekend fel op de uitgelekte voorstellen van Minister van der Wal. „Mocht de brief vanuit het kabinet uiteindelijk de absurde reductievoorstellen zoals beschreven in NRC Handelsblad, bevatte dan is voor LTO de grens bereikt. We zullen onder geen beding accepteren dat onze leden zo worden behandeld. Met andere partijen heeft LTO gedragen en onderbouwde voorstellen gedaan voor realistische reducties die zowel boeren, de natuur als de rest van de economie vooruit helpen. Daar wordt helaas onvoldoende mee gedaan. Sterker nog; er circuleren nu emissiereductiedoelen die zó onrealistisch hoog zijn dat er niets anders mogelijk is dan grootschalige kaalslag op het platteland. Dat is voor landbouw, leefbaarheid en economische ontwikkeling in vele provincies funest.“ Alle hoop is nu gevestigd op de provinciebesturen, die een belangrijke rol vervullen in het uitvoeren van het kabinetsbesluit. Zij roepen de provincies dan ook op tot stevig verzet tegen deze ‘onmogelijke Haagse dictaten’.

‘Boeren uitkopen voor stikstof is weggegooid geld’

Niet alleen de boerenorganisaties, maar ook andere partijen reageren op de uitgelekte plannen van Minister van der Wal. Johan Sliggers, voormalig themacoördinator verzuring bij het Ministerie van Milieu en Jan Willem Erisman, de stikstofprofessor uit Leiden, kraken eveneens kritische noten. „De vijfentwintig miljard voor het ‘vlot trekken’ van de stikstofproblematiek kan nuttiger worden besteed. Het bedrag voor het uitkopen van boeren is het volgende (dure) ‘geitenpaadje’ om door te gaan met wat we al deden. We moeten ons juist concentreren op de verduurzaming van de landbouw.” De deskundigen leggen in het Tijdschrift Milieu nummer 3, dat op 4 juni verschijnt, uit dat stikstofoxiden (NOx) en ammoniak (NH3) absoluut niet hetzelfde zijn en dus ook niet hetzelfde behandeld moeten worden. NOx, afkomstig van verkeer, landbouw, industrie en energiecentrales belast de natuur veel minder dan ammoniak, omdat het zich gelijkmatiger verspreidt. Het verder reduceren van NOx, los van de inspanningen die reeds gedaan zijn, loopt gelijk met het afkicken van fossiele brandstoffen. Ammoniak, vooral afkomstig uit de intensieve veehouderij zorgt, ondanks alle reeds gedane inspanningen door boeren, nog steeds voor een hoge belasting van de natuur. „Door de stikstofoxiden buiten beschouwing te laten kunnen ‘de andere sectoren’ van slot”, stelt Sliggers.

Minder koeien combineren met financiële prikkels

Ondanks dat de meeste ammoniak afkomstig is van de intensieve veehouderij ligt de oplossing van het probleem bij het terugbrengen van het aantal koeien, aldus Sliggers. Hij stelt voor belasting te heffen als een boer per hectare meer dieren houdt dan ecologisch verantwoord is. De opbrengsten van deze belasting kunnen worden gebruikt voor het stimuleren van een meer duurzame landbouw. Ook het door het kabinet beschikbaar gestelde bedrag van 25 miljard euro zou gebruikt moeten voor de transitie naar een duurzame vorm van landbouw. Evenals de Europese landbouwsubsidies, gemiddeld 800 miljoen euro per jaar. Zowel Sliggers als Erisman zien een grote rol voor het gebruik van economische maatregelen om boeren te stimuleren. „Verduurzaming van de landbouw en perspectief bieden aan boeren is ook goed voor klimaat, biodiversiteit en het landschap in Nederland”, aldus beide deskundigen.