CDA Brabant luidt noodklok over stalinnovaties
„Wij geloven nog steeds in innovatie”, stelt het CDA in haar brief aan het College. „Maar helaas is er twijfel gerezen over met name de mate van effectiviteit van de werking van stalsystemen gezien de recente uitspraken en wetenschappelijke inzichten. Drie typen stalvloeren voor melkvee werden al gediskwalificeerd door de hoogste bestuursrechter. En er is een rapport van WUR verschenen dat de effectiviteit van diverse stalsystemen in twijfel trekt. Ondernemers willen wel, maar lopen tegen veel onzekerheden aan om de stap te kunnen zetten.”
Urgentie natuurherstel
Het CDA onderschrijft de urgentie van natuurherstel en geeft aan zich ervan bewust te zijn dat er stappen gezet moeten worden om de instandhouding van de natuur te waarborgen. „Wij vragen ons wel af of de tijdslijn voor aanpassing van de stallen gezien die recente ontwikkelingen haalbaar blijft en of ook niet naar alternatieven moet worden gekeken om beoogde doelen te realiseren. Zeker ook om houdbare vergunningen te kunnen verlenen voor bedrijven in alle sectoren, wegen en woningen en om te zorgen dat pasmelders duidelijkheid krijgen.”
Aanpak onder druk
Het CDA constateert dat de Brabantse aanpak en de tijdslijn voor stalaanpassingen met innovatieve stalsystemen om te komen tot stikstofreductie onder druk komt te staan door de recente ontwikkelingen. Zij wil weten of het College die mening deelt. Zij doelt daarmee onder andere op de uitspraken Raad van State, de onzekerheid over financiering stalaanpassingen en de uitspraken Remkes over innovatie op korte termijn. Maar ook gesprekken die lopen in gebiedsprocessen en vele onduidelijkheden voor ondernemers om een besluit te nemen tot investeren in stalsystemen. Daarom wil zij dat het College de routekaart 1-1-2024 aanpast.
Denklijn Remkes
Het plan voor stalaanpassingen was in eerder stadium al twee jaar verplaatst van 2022 naar 2024. Verder wil zij dat het College nadenkt over nieuwe mogelijkheden om ‘instandhoudingsdoelen’ te kunnen realiseren en te zorgen dat vergunningverlening mogelijk blijft. Volgens het CDA biedt de denklijn van Remkes – het in beweging zetten van piekbelasters (door verplaatsen, omvormen of stoppen), daarbij een mogelijkheid om toch de nodige depositiedaling op gang te brengen. Zij wil dat het College deze optie nader onderzoekt.
Al vier jaar zorgen
Volgens CDA-Statenlid Tanja van de Ven-Vogels is het vijf voor twaalf. „Wij maken ons al vier jaar zorgen. Dankzij CDA Brabant is de stallendeadline in Brabant met twee jaar naar achteren geschoven. Maar daar is recent de uitspraak van de Raad van State bijgekomen dat de emissiearme stalvloeren niet afdoende zouden zijn om de stikstof terug te dringen. Plus de uitspraken van Remkes over de piekbelasters. Er zijn al boeren bezig met integrale innovaties waarin ze alle aspecten meepakken. Dat geldt zowel voor methaan, stikstof, fijnstof, geur en waterkwaliteit. Die boeren willen daarin een investering doen die hout snijdt en waar ze 25 jaar mee vooruit kunnen. Maar ze weten niet welke kant uit moeten.”
Lastig in een vergunning
Er zijn genoeg boeren mee aan het pionieren, maar het is heel lastig om dat in een vergunningenstelstel onder te brengen. Je kunt dat wel proberen te ondervangen door een vergunning aan te vragen via de crisis- en herstelwet of via een hardheidsclausule. Want pionieren kost ook veel geld. En wij vinden daar voorlopers wel beloond moeten worden. Die moet je koesteren. Anders gaan ze alleen vanwege een onduidelijke regelgeving en de frustratie daarover stoppen, is dat doodzonde. Want een boer die eenmaal gestopt is, komt nooit meer terug. Ze willen gewoon weten waar ze aan toe zijn. Het kan niet zo zijn, dat ze een investering van drie ton doen en over zes jaar weer een nieuwe investering moeten doen omdat het helemaal anders moet.”
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel