Duurzaam wc-papier gemaakt van Zeeuws olifantengras

Akkerbouwer Filip Baecke is met zijn bedrijf Cradle Crops een ware pionier op het gebied van de teelt van olifantengras. Hij plantte in 2009 met vier collega’s de eerste 13 hectare. Baecke had toen al een afnemer geregeld: een spaanplaatproducent in de buurt, waardoor de boeren een gegarandeerde opbrengst hadden. Zelf gebruikte hij er een akker voor met een slechte grondkwaliteit en veel vraatschade door ganzen.

Verwerking

Een aantal jaren later boorde Baecke een nieuwe afzetmarkt aan: de verwerking van de vezels tot wc-papier. Olifantengras is daar met een cellulosegehalte van 45 tot 52 procent erg geschikt voor. Woensdag 19 oktober lanceerde hij in Westdorpe BlackSatino GreenGrow. De Limburgse papierproducent Wepa produceert met de vezels van miscanthus hygiëneproducten zoals toilet- en handdoekpapier. Een milieuvriendelijk alternatief voor de import van houtpulp en minder kap van bomen.

Gedeputeerde Jo-Annes de Bat (landbouw) vindt het mooi dat het is gelukt om via nieuwe teelt met nieuwe vezels papier te produceren. De provincie trok vanuit de regeling Zeeland in Stroomversnelling bijna 39.000 euro subsidie uit om een pilotproject te financieren. „De ambitie van beide bedrijven is groot. In 2030 wil Wepa het percentage gerecyclede vezels en alternatieve vezels verhogen tot minstens 60 procent.”

Meer CO2-opname

Miscanthus is een oeroude grassoort uit Zuidoost-Azië. Net als maïs is het een C4-plant en met zijn lange stengels een soort kruising tussen bamboe en riet. Je plant het aan en hoeft er dan vijftien tot twintig jaar bijna niet meer naar om te kijken. Dat is wennen voor akkerbouwers. De startkosten zijn vrij hoog omdat de miscanthus gepoot moet worden door kleine stukjes wortel (rhizomen). Olifantengras neemt per hectare vier keer zoveel CO2 op als een hectare bomen. Omdat het in Nederland geproduceerd kan worden is duur transport niet nodig. Het gewas heeft bijna geen (kunst)mest, bestrijdingsmiddelen of irrigatie nodig. De stengels verliezen op den duur hun blad, blijven in de winter staan en worden geoogst in maart-april. Het gewas put de bodem niet uit omdat de wortels er structuur in aanbrengen en bladeren een humuslaag vormen.

Baecke heeft van Wepa een afnamegarantie voor tien jaar. De akkerbouwers krijgen een garantieprijs en Cradle Crops regelt de afzet en de oogst voor meerdere boeren met een loonwerker. Oogsten kan vanaf het tweede jaar na de aanplant: 5 ton droge stof per hectare. Het derde jaar stijgt de opbrengst tot 10 ton DS/ha, het vierde jaar tot 16 en vanaf het vijfde jaar blijft de opbrengst stabiel bij ongeveer 20 ton DS/ha, afhankelijk van de grondkwaliteit.

Breed toepasbaar

Olifantengras is een gewas dat breed toepasbaar is. Bijvoorbeeld voor de productie van papier, bouwmaterialen, geluidsschermen en pellet-korrels. Ook is het geschikt als stalstrooisel. Het absorberend vermogen is drie keer groter dan dat van stro.