Limburg voegt leefbaarheid en economisch perspectief toe aan NPLG
Doel van het concept Limburgs Programma Landelijk Gebied(LPLG) is in de eerste plaats om aan te geven op welke wijze de drie hoofddoelen van het NPLG (natuur/stikstof, water en klimaat) in Limburg gerealiseerd gaan worden. Aldus de provincie in een toelichting op het gisteren gepresenteerde document. ‘Deze doelen volgen mede uit Europese en nationale verplichtingen, zoals de Vogel- en Habitatrichtlijn (VHR), Wet stikstofreductie en natuurverbetering (Wsn), Kaderrichtlijn Water (KRW), de Europese Klimaatwet en de Europese landgebruik-verordening (LULUCF).’
Extra Limburgse doelen
Naast de NPLG-doelen heeft Limburg een aantal specifieke provinciale doelen toegevoegd, waaronder ‘leefbaarheid van het landelijk gebied’ en (economisch) perspectief voor sectoren, met name de landbouw. ‘Ons programma moet niet alleen natuur-inclusief zijn maar ook mens-inclusief’, stelt Limburg. ‘We bieden een toekomstperspectief aan mensen om te wonen en werken in een aantrekkelijke, sociale, gezonde en veilige leefomgeving.’
Slechte staat natuur
In het conceptplan is onder meer te lezen dat de algemene indruk dat de natuur in Limburg in slechte staat verkeert. Daarbij baseert de provincie zich op de 19 Natuurdoelanalyses (NDA) die het heeft gemaakt. ‘Veel habitattypen en soorten staan onder grote druk van een aantal stressfactoren. Omdat er op dit moment niet voldoende maatregelen zijn vastgesteld om verslechtering van de natuurkwaltiteit te voorkomen en/of herstel te bevorderen leidt dit in de NDA’s veelvuldig tot het oordeel ‘Nee, Tenzij’.
Stikstof oorzaak
Uit de NDA’s blijkt volgens Limburg ook dat de overbelasting met stikstof één van de belangrijkste oorzaken is van het verliezen van kwaliteit en/of het uitblijven van herstel van de natuurwaarden. ‘In vrijwel alle N2000- gebieden wordt de KDW van één of meer habitattypen overschreden. Het probleem is acuut; een snelle daling van de stikstofdepositie is nodig om te voorkomen dat habitattypen onherstelbaar beschadigd raken.’
Herstel hydrologie
Naast verminderen van de stikstofdepostie, staan daarbij nog een aantal maatregelen op het programma, waaronder: herstel van de hydrologie, verminderen van uitspoeling van meststoffen en het voorkomen van oppervlakkige afstroming in het Heuvelland.
Perspectief voor boeren
Naast alle landelijke natuurdoelen wil Limburg echter ook dat iedere individuele boer in staat gesteld wordt om een voor hem/haar passend transitiepad te bewandelen. ‘Doel van dat pad is om mede invulling te geven aan de doelen van het LPLG én om met een renderend bedrijf bij te dragen aan een circulaire economie, voedselzekerheid en natuur- en landschapsbeheer. Uiteraard passend binnen het gebied.’
Houdbare vergunningverlening
Limburg constateert daarbij wel dat hoge stikstofdruk, verdroging en onvoldoende waterkwaliteit het verlenen van vergunningen voor stikstofemissie en grondwateronttrekking steeds moeilijker maken. ‘Een reeks van uitspraken van de Raad van State laat dit zien, en de randvoorwaarden die de Raad van State heeft geschetst bij een deel van deze uitspraken laten zien dat het structureel terugdringen van de stressfactoren, en daarmee het herstel van de natuur, de enige begaanbare weg is om vergunningen weer te kunnen verlenen.'
Van het slot
De provincie vervolgt: 'Dit programma onderkent deze problematiek en schetst richtingen voor natuurherstel die moeten leiden tot ‘het van het slot’ halen van de vergunningverlening. We realiseren ons dat in deze opgaven substantiële stappen gezet moeten worden. De situatie ten aanzien van vergunningverlening zal op korte termijn niet wijzigen. Ook niet met het hier voorliggende eerste concept-programma LPLG.’
Leefbaarheid
Aanvullend op de doelen van het Rijk is tot slot leefbaarheid door Provinciale Staten van Limburg toegevoegd als een doel binnen het LPLG. ‘Investeren in behoud en versterking van de leefbaarheid van het landelijk gebied is cruciaal’, stelt de provincie. ‘Het landelijk gebied is namelijk meer dan alleen een fysieke omgeving; het is een groot deel van Limburg waar veel mensen wonen, werken, ondernemen en hun vrije tijd doorbrengen.’
Statencommissie
Het voorstel van GS wordt voor het eerst besproken in de Interim Statencommissie van vrijdag 16 juni.
Tekst: Erik Kruisselbrink
Is als freelance vakbladredacteur van vele markten thuis.
Beeld: Susan Rexwinkel