De Pig Farm is de nieuwe onderzoekstal voor biggenvoeders van diervoederbedrijf Denkavit in Voorthuizen. Hier liggen zeugen in vrijloopkraamhokken, en dat maakt de avond zeker interessant voor varkenshouders die zich orienteren op nieuwe maatstaven in de sector. Niet voor niets staat er 'Kennis maken, kennis delen’ levensgroot op de gevel van de Pig Farm. En dat is exact hetgeen Arnold Groot Wassink komt doen tijdens onze thema-avond. Hij praat de bezoekers vooral bij over zijn ervaringen nieuwe huisvestingsystemen. Neem de vrijloopkraamhokken. „Deze vormden ook onderzoekstechnisch de kern van onze nieuwbouw. Het formaat van de biggenafdeling en de guste en dragende zeugenafdeling en de dekstal werd daarop aangepast. De inrichting daarvan is vrij traditioneel, maar ook daarover zal ik iets vertellen”, belooft Groot Wassink. „In de groepshuisvesting hebben we slechts 80 centimeter hoge scheidingswanden. Er is slechts één hogere afscheiding, die nodig om de groep te kunnen splitsen.” Wat licht betreft, komen de varkens op het bedrijf goed aan hun trekken. Via een lichtstraat in de zijgevel komt het daglicht binnen. Op zonnige dagen is de zonwering voor de lichtstraat gesloten.
De kraamafdelingen hebben vier rijen met per rij negen hokken van 240 x 330 centimeter en is riant van opzet. Voor het kraamhok zijn een aantal testversies van een vrijloopkraamhok op de Pig Farm uitgeprobeerd, voordat de definitieve versie werd gemonteerd. „We zijn er vier jaar mee bezig geweest. Onze eigen ideeën zijn erin verwerkt. En het hok zoals het nu is, werd samen met Coppens ontwikkeld. Uitgangspunten waren dat het veilig moest zijn voor het personeel, dat je gemakkelijk in en uit het hok kunt en dat het eenvoudig is de kraamzeug op te sluiten. Daarnaast moesten biggen gemakkelijk te vangen zijn.” Uiteindelijk resulteerde dit in een hok, dat over een zware constructie beschikt voor een schuivend, afsluitbaar hek, met een overstappoortje. De zichtruimte op het bedrijf geeft een goed uitzicht op de vrijlopende zeugen en de biggen en hoe het kraamhok werkt.
Biggen kunnen niet in de knel komen tussen zeug en muren of wanden. En de zeug kan dankzij verticale spijlen niet - meer - in het overdekte biggennest gaan liggen. Het scharnierende deksel van het overdekte biggennest is onbereikbaar gemaakt voor de zeug. Groot Wassink: „Na de ingebruikname voerden we aanpassingen in de bedrijfsvoering door. De zeug sluiten we rondom het werpen toch drie dagen op, terwijl dit oorspronkelijk niet de bedoeling was. We gaan in 2018 richting 32 grootgebrachte biggen per zeug per jaar.”
Ook is er nu ruim een jaar ervaring met het biggennest gebaseerd op ideeën van Denkavit. „Om te beginnen,” zegt Groot Wassink „moet er een goed temperatuurverschil bestaan tussen de afdeling en het biggennest. Vooral die eerste 24 uur zijn belangrijk om de biggen daar te krijgen waar je wilt om doodliggen te voorkomen. Het biggennest, naast de kop van de zeug, kent een elektrische verwarmingslamp (het Deense Veng-systeem) die door een infrarood-sensor gestuurd wordt. Het systeem is zowel centraal als per hok regelbaar”, de bedrijfsleider blijkt eigenlijk best wel trots op het uiteindelijke biggennest: „De nesttemperatuur begint op 34 graden Celsius en wordt in tien dagen afgebouwd naar 25 graden Celsius. En er is absoluut geen sprake van tocht in het nest, de uitgang is dezelfde als de ingang. Van nestbevuiling is geen sprake”, aldus Groot Wassink. In de kraamstal staat de thermometer op 19 graden. Voor de komende zomer werd geïnvesteerd in nevelkoeling van de kraamstal omdat deze temperatuur zomerdag niet te handhaven bleek te zijn. Hiermee was van te voren al rekening gehouden. Ook de maximale ventilatiecapaciteit is met 100 kubieke meter per zeug per uur uitgebreid naar 350 kuub.
Groot Wassink: „In een kraamstal is de vloerkeuze altijd een compromis. Een zeug moet haar warmte kwijt kunnen, niet uitglijden, terwijl de vloer voor de biggen niet ruw mag zijn. Gietijzer en beton ging in onze visie niet. Daarmee kwam de keuze op een composietvloer of een systeem met gecoat draadstaal. Ook die systemen hebben we uitgebreid getest. En die kennis wil ik ook op de thema-avond met de bezoekers delen.” De aanblik in de zichtstal en het schoonhouden speelden in elk geval ook een rol bij de keuze.
Groot Wassink windt er tijdens zijn inleiding geen doekjes om: „De kostenindicatie van deze vrijloopkraamhokken bedraagt ruim 4.700 euro per stuk. Bij ons zijn ze mede vanwege onderzoeksdoeleinden extra groot. In verband met de investeringen in de praktijksituaties ligt de uitdaging erin om oppervlak terug te brengen naar 6,5 a 7 vierkante meter.” Eerder maakte Denkavit al bekend dat dit systeem hen ongeveer 5 euro per big extra kost. Ik stel de vraag of de losloopkraamhokken bijdragen aan een hogere groei bij de biggen. Daarover meldt de bedrijfsleider volmondig „ja”. Maar, hij vult aan: „Zowel de stal als het hok dragen eraan bij. Zoals de extra vierkante meters en de temperaturen. We zien een hoger speengewicht op 4 weken, namelijk meer dan 8 kilo. Terwijl we momenteel 13+ biggen spenen. We zien wel dat zeugen zich uit luxe weggeven, ze vallen in de kraamperiode meer af dan in onze eerdere onderzoekstal.” Op het onderzoekbedrijf wordt ook veel gewogen. En volgens Groot Wassink zit het toomgewicht bij spenen al langere tijd boven de 100 kilo.
Het bedrijf wil met de vrijloopkraamhokken niet alléén een positief beeld van de varkenshouderij neerzetten. De roep uit de maatschappij om meer dierwelzijn, zoals vrijloop, is groot, maar met de investering stelt het proefbedrijf ook klanten in staat zich te oriënteren als ze een vrijloopsysteem overwegen. De Pig Farm in Voorthuizen is een zicht- en onderzoekbedrijf.
Aanmelden voor de thema-avond op 18 april kan hier.
